از قاتل خاموش خود چه می دانید؟
در گذشته ها با وجود شرایط دشوار زندگی، مردم با تغذیه ی مناسب خود، زندگی سالم تری داشتند. امروزه با توجه به شرایط شغلی و عدم تحرک، چاقی و اضافه وزن، آداب ناصحیح غذایی و …، بسیاری از مردم بی آنکه بدانند، میزبان قاتل خاموش شده اند. شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید بسیاری از ما ندانسته، خود را در معرض این قاتل خاموش قرار می دهیم. احتمالا کنجکاو باشید که چرا آن را قاتل خاموش نامیدند. در این مقاله برانکارد به بررسی این موضوع پرداخته است. اگر شما هم درصدد شناختن قاتل خاموش خود هستید، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
از فشار خون با عنوان قاتل خاموش یاد می کنند
نام گذاری بیماری فشار خون به عنوان قاتل خاموش به آن دلیل است که فشار خون بالا یا پایین هیچ علائمی ندارد و ممکن است تا مدت ها در شما نهفته باشد و تنها زمانی به صدا در بیاید که صدمات جبران ناپذیری بزند. این بیماری یکی از بارزترین بیماری های کشنده است که در ظاهر بی خطر است و تا زمانی که تشخیص داده نشود، اطلاعی از بالا بودن آن به دست نمی آید. طبق آمار در سطح جهان از هر سه نفر افراد بالای ٢۵ سال یک نفر به بیماری فشار خون مبتلا است.
فشار خون به نیرویی اشاره مى کند که توسط گردش خون در دیواره ى عروق خونی ایجاد می شود و یکی از نشانه های حیاتی اصلى است. فشار در حال گردش خون با حرکت خون در شریان ها، شریانچه ها، مویرگ ها و ورید ها کاهش می یابد. فشار خون به طور کلی به فشار شریانی اشاره می کند براى مثال فشار در شریان هاى بزرگتر که خون را از قلب حمل مى کنند مورد نظر است .
فشار جریان خون نرمال در انسان درحال استراحت در محدوده ۱۰۰ الی ۱۴۰ میلیمترجیوه (سیستولیک) و ۶۰ الی ۹۰ میلی متر جیوه (دیاستولیک) قرار دارد. در ابتدا بیایید کمی راجب پرفشاری و کم فشاری سخن بگوییم.
پرفشاری جریان خون یا فشار خون بالا یعنی چه؟
اگر به طور مزمن، فشار سیستولیک(فشار بالا) فردی بزرگسال بیشتر از ۱۴۰ میلی متر و فشار خون دیاستولیک(فشار پایین) بیشتر از ۹۰ میلی متر جیوه باشد به آن فشار جریان خون بالا اطلاق می شود. پرفشاری جریان خون به دو گروه طبقه بندی می شود، پرفشاری اولیه و پرفشاری ثانویه.
پرفشاری اولیه: این نوع فشار خون بالا در میان مردم بسیار شایع است و تقریبا ۹۰ درصد بیماران به این نوع فشار جریان خون مبتلا هستند. افراد مبتلا معمولا در سنین بالا قرار دارند. تاکنون دلیل کاملا مشخصی برای ایجاد این بیماری شناخته نشده است؛ ولی محققان می گویند سابقه بیماری در خانواده، عوامل محیطی، سبک بد زندگی، افزایش وزن، خوردن غذاهای پرنمک طی سالیان دراز، مصرف سیگار و الکل احتمال ابتلا به پرفشاری خون را بالا می برد.
پرفشاری ثانویه: این نوع بالارفتن فشار جریان خون ربطی به سن و… ندارد؛ بلکه نشانه وجود بیماری دیگری در بدن است. نارسایی کلیه، کم کاری تیروئید، بیماری های غدد، بیماری های قلبی ـ ریوی، بعضی از داروها و… باعث پرفشاری ثانویه می شود.
کم فشاری جریان خون یا فشار خون پایین یعنی چه؟
بعضی از افراد که همیشه دچار کاهش فشار جریان خون هستند کسل بوده اند و هراز چند گاهی هم از حال می روند و باید آن ها را به بیمارستان رساند تا با تزریق سرم و… بهبودی شان حاصل شود. برای فشار جریان خون پایین در این افراد شاید دلیل خاصی نتوان پیدا کرد، اما فشار جریان خون پایین یعنی وقتی فشار خون سیستولیک کمتر از ۹۰ میلی متر جیوه باشد؛ ولی وقتی به کمتر از ۸۰ میلی متر جیوه می رسد حتما با عوارضی همراه می شود. افرادی که فشار خون پایین دارند معمولا خانم های جوان و بسیار لاغر هستند که بدن شان به این وضع عادت دارد، ولی ممکن است در اثر شرایطی خاص افت فشار بیشتر از قبل و علامت دار شود.
شخص مبتلا به فشار جریان خون پایین دارای علائمی شامل بی حالی شدید توام با ضعف، سرگیجه، سیاهی رفتن چشم، و گاهی هم اختلال در سطح هوشیاری و در مرحله آخر عارضه ای به نام “سنگ کوب” است. البته کاهش فشار خون ممکن است ناشی از خونریزی خیلی زیاد باشد، مثل فردی که در اثر تصادف دچار خونریزی داخلی شده یا گلوله خورده یا دچار اختلال انعقادی است.
برای درمان فشار جریان خون چه کنیم؟
در این قسمت برانکارد چند روش برای کنترل و درمان فشار جریان خون به شما پیشنهاد می دهد:
۱- از طب فشاری استفاده کنید:
لوهون سن، متخصص طب چینی، طب فشاری چین باستان را یکی از بهترین روش ها برای کاهش فشار خون می داند. برانکارد دو روش ماساژ به شما پیشنهاد می دهد که موجب کاهش فشار خون و تحریک جریان خون در بدن می شود. البته در نظر داشته باشید با وجودی که این روش فشار جریان خون بالای شما را کاهش می دهد اما به طور کامل این بیماری را درمان نمی کند و و باید با رعایت دستورات پزشک عوامل خطر را کاهش دهید و سلامت خود را حفظ نمایید:
نقطه ۱ – ۲
این ۲ نقطه یک خط را تشکیل می دهند که از پشت غضروف گوش به قسمت استخوان مرکزی گردن کشیده شده و برای انجام ماساژ، به آرامی با نوک انگشتان خود این خط را لمس کرده و این روش ماساژ را ده بار در هر دو طرف سر تکرار کنید.
نقطه ۳
این خط از صورت شروع و در نقطه ای هم سطح با لاله گوش و به فاصله نیم اینچ به سمت بینی امتداد پیدا می کند که باید این خط را برای یک دقیقه به آرامی فشار دهید.
۲-“رژیم دش(DASH)” بگیرید
این رژیم از سال ۱۹۹۵ در دنیا مطرح شد و در کشورهایی مانند ایران به آن کمتر پرداخته شد. رژیم دَش با رویکردهایی است که برای کاهش سطح فشار خون تنظیم می شود. DASH مخفف Dietary Approaches to Stop Hypertension به معنی رویکردهای غذایی برای متوقف ساختن فشار خون بالا (هایپرتنشن) است.
رژیم غذایی DASH مملو از میوه ها، سبزیجات، فیبر بوده و میزان سدیم در آن کم است. نتایج آزمایش های به عمل آمده بر روی افرادی که به رژیم غذایی کامل DASH عمل کرده اند نشان می دهد، فشار خون سیستولیک در این افراد حداقل سه درجه در مقایسه با افرادی که تنها به یک رژیم غذایی بدون نمک اکتفا کرده اند، کاهش یافته است.
در رژیم دش، مصرف میوه و سبزی های تازه، استفاده از غلات کامل مانند نان های سبوس دار یا برنج و ماکارونی سبوس دار و لبنیات کم چرب و بدون چربی افزایش می یابد. مصرف غلات با آرد سفید، مغزها و دانه های شور و لبنیات پرچرب، ممنوع یا بسیار محدود است، ضمن اینکه حبوبات هم جایگاه ویژه ای در رژیم غذایی دش دارند و به همه افراد توصیه می شود بخشی از پروتئین مورد نیاز بدنشان را با ترکیبی از غلات و حبوبات دریافت کنند. روغن های پیشنهادی این رژیم بیشتر از نوع چربی های غیراشباع گیاهی و سالم مانند روغن زیتون، کانولا و کنجد می باشند. یکی از مهمترین رویکردهای این رژیم غذایی برای کاهش سطح کلسترول خون توصیه به مصرف بیشتر گوشت سفید به جای گوشت های قرمز است. از طرف دیگر در رژیم دش، باید سطح بالاتری از کلسیم، پتاسیم و فسفر را با گنجاندن مغزها و دانه های خام در برنامه غذایی روزانه مصرف نمایید و دریافت سدیم روزانه با پایین آوردن مقدار نمک مصرفی را کم کنید.
یکی از معایب رژیم غذایی DASH این است که در آن میزان مصرف کربوهیدرات زیاد است و به همین دلیل می تواند اشتها را تحریک کند، امری که موجب می شود انسان به سختی بتواند وزن خود را کم کند. در این خصوص برانکارد توصیه می کند اگر شما در حال تلاش برای از دست دادن وزن و کاهش فشار خون هستید، عمل به رژیم هایی مانند Zone و South Beach، که میزان کربوهیدرات، پروتئین و چربی را متعادل نگه می دارند، برای شش ماه مناسب خواهد بود.
۳-آب چغندر زیاد بنوشید
یک لیوان آب چغندر می تواند موجب کاهش فشارخون شده و خطر حمله قلبی را کاهش دهد. مطالعه محققان دانشگاه گوئولف کانادا نشان می دهد یک لیوان آب چغندر که منبع نیترات رژیمی است می تواند به شکل چشمگیری موجب کاهش فشارخون و همچنین جلوگیری از خطر حمله قلبی شود. در نتیجه پیشنهاد می کنیم در صورتی که دارای پرفشاری جریان خون هستید، آب چغندر را در برنامه ی غذایی روزانه ی خود بگنجانید.
۴- با نوشیدنی های سیاه و سیگار خداحافظی کنید
چای، قهوه و شکلات را بسیار محدود کنید و تا ۱ ساعت پس از صرف غذا چای ننوشید و به جای چای سیاه، دمنوش های طبیعی و چای سبز میل کنید. چای تخم کرفس نیز در کاهش شدید فشار خون بالا بسیار موثر است. برای تهیه چای از تخم کرفس، مقداری آب جوش روی یک قاشق چای‌خوری از تخم کرفس تازه کوبیده شده بریزید و تا اینکه به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه خوب دم بکشد. روزی ۲ فنجان میل کنید. توجه داشته باشید اگر باردار هستید، از مصرف این گیاه بپرهیزید و در هر صورت برای استفاده از این گیاه با پزشک خود مشورت نمایید.
۵- ورزش کنید
هیچ چیز مهم تر از سلامت شما نیست. زمانی که به هر دلیلی از ورزش کردن دوری می کنید، بدن شما مقاومت خود را در برابر ابتلا به بیماری از دست می دهد. نرمش های روزمره ی سبک به مدت نیم ساعت، زمان زیادی از اوقات کاری روزانه ی شما را تلف نخواهد کرد. ورزش‌هایی مثل: پیاده روی، شنا، دوچرخه سواری، ورزش‌های مناسبی برای پایین آوردن جریان فشار خون به شمار می آیند. بدون تحرک نباشید، سلامت شما مهم تر از هر قرار کاری است. حداقل ۳ بار در هفته و هر بار حداقل ۳۰ دقیقه نرمش کنید.
همچنین می توانید برای خود باشگاه خانگی راه بیندازید و این باشگاه را در هر سفر و تعطیلاتی با خود حمل کنید و در این خصوص با کارشناسان
برانکارد مشاوره نمایید. وسیله های متناسب برنامه ی ورزشی خود را انتخاب کنید: طناب ورزشی،
توپ جیم بال، کش ورزشی و وزنه،
فوم رول و…نمونه هایی از این قبیل وسایل هستند.
۶- میزان فشار جریان خون خود را اندازه گیری نمایید
اندازه گیری فشار جریان خون، کار ساده و بدون زحمتی است. انواع
فشارسنج های
دیجیتالی و
عقربه ای و جیوه ای در
سایت برانکارد موجود است که بنا به کاربرد های متفاوت می توانید هر کدام از آن را تهیه نمایید. در میان آن ها فشارسنج های عقربه ای از نوع دیجیتالی آن در صورت استفاده ی صحیح، دقیق تر است. اما نیاز به یک آموزش مختصر و ساده دارد که قابل یادگیری برای تمام افراد خانواده می باشد. برای مصارف خانگی و خانم های باردار و به طور کلی راحتی سنجش فشار جریان خون، فشارسنج های دیجیتالی (به خصوص بازویی) گزینه ی مناسبی است.
انواع فشارسنج ها را می توانید در برانکارد مشاهده نمایید و در صورت نیاز به کسب اطلاعات بیشتر می توانید با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.
سوالات متداول در رابطه با سنجش فشار جریان خون
هر چند وقت یکبار باید فشارجریان خون خود را بررسی کنیم؟
به طور کلی، بستگی به وضعیت فشار جریان خون و سلامت شما دارد. در ابتدا ممکن است، لازم باشد به طور هفتگی بررسی کنید. در برخی موارد که بیماری فشار خون شما واضح است و دارو میل می کنید به صورت روزانه و با توصیه های پزشک اقدام نمایید. جزئیات را از پزشک خود بپرسید. در هر صورت به آزمایش ها و چکاب های دوره ای بی توجه نباشید.
حاملگی چه اثری بر فشار جریان خون دارد؟
فشار جریان خون برخی از خانم های باردار در انتهای دوران حاملگی بالا می رود. در این حالت می بایست استراحت فرد بیشتر از گذشته باشد و همچنین تحت مراقبت پزشک قرار گیرد. در اکثر موارد پس از زایمان، فشارخون به سطح طبیعی باز می گردد. فشار جریان خون بالا در دوران بارداری، پره اکلامپسی یا همان مسمومیت حاملگی نام دارد و معمولا از نیمه دوم بارداری به بعد شروع می شود. از علامت های شایع آن می توان به ادم (تجمع مایع در بافت و تورم اعضای بدن) در اندام ها، بخصوص اندام تحتانی، همچنین سردرد، تاری دید و در حالت وخیم تر، ممکن است به تشنج و اختلال هوشیاری تبدیل شود که در این مواقع می بایست حتما تحت نظر پزشک متخصص باشید.
آیا فشار جریان خون بالا قابل درمان است؟
بستگی دارد، در بسیاری از افراد این امر ممکن است به صورت ارثی باشد که با استفاده از دارو و رژیم غذایی مناسب تحت نظر پزشک متخصص قابل کنترل می باشد و در موارد مقطعی که شخص سابقه ی بیماری فشار خون نداشته و ناگهانی مبتلا می گردد با استفاده از دارو، تحت نظر پزشک این وضعیت کنترل و حتی رفع می گردد. فشار جریان خون بالا که در اثر بیماری های دیگر باشد( مثل بیماری های کلیوی) ممکن است با درمان بیماری اولیه ریشه کن شود.
عوارض جانبی داروهای ضد فشار جریان خون بالا چیست؟
ممکن است شامل اختلالات خواب، ضعف عضلانی، خستگی و سرگیجه باشد. اگر دچار عوارض جانبی شدید به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است او بتواند مقدار مصرف را تعدیل کند یا داروها را تغییر دهد. به یاد داشته باشید که داروی خود را قطع نکنید مگر آن که با تأیید پزشک باشد.
به طور کلی پیشگیری بهتر از درمان است اما این به آن معنی نیست که در صورت ابتلا، هیچ درمانی برای این بیماری وجود نداشته باشد. می توان با روش های تخصصی و صحیح، فشار جریان خون را کنترل کرد. در این روش بیش از هر چیز انجام آزمایش های دوره ای می تواند شما را از وضعیت سلامت خود باخبر کند و در نتیجه می توانید حتی درصورت بروز موردی، به موقع به رفع آن اقدام نمایید. پس پیشنهاد کارشناسان برانکارد هم سو با نظر WHO (سازمان بهداشت جهانی) این است که هر خانواده برای حفظ سلامتی خود باید یک دستگاه سنجش فشار جریان خون در منزل داشته و حتی الامکان غیر از موارد ضروری و اورژانس هفته ای یکبار، فشار جریان خون اعضای خانواده را مورد سنجش قرار دهد.
منبع: https://www.berankard.com/?p=6283&preview=true
منبع: گروه تحقیق و توسعه برانکارد
