بسیاری از افرادی که اصطلاح “سونوگرافی” را می شنوند احتمالاً یک خانم باردار را در مطب پزشک تصور می کنند که در حال رشد نوزاد در رحم خود است. اما در حالی که تصویر برداری از جنین یکی از رایج ترین کاربردهای سونوگرافی است، این ابزار تشخیصی در واقع کاربردهای زیادی دارد.
نحوه عملکرد سونوگرافی
اولتراسوند که سونوگرافی نیز نامیده می شود، از امواج صوتی برای ایجاد تصاویر اولتراسوند از آنچه داخل بدن می گذرد استفاده می کند. ابزاری به نام مبدل صدایی با فرکانس بالا منتشر می کند که برای گوش انسان قابل شنیدن نیست، و سپس پژواک را با بازگشت امواج صوتی ضبط می کند تا اندازه، شکل و قوام بافت ها و اندام های نرم را مشخص کند.
این اطلاعات در زمان واقعی برای تولید تصاویر بر روی صفحه نمایش کامپیوتر ارسال می شود. تکنسین های سونوگرافی یا سونوگرافیک ها آموزش های ویژه ای در مورد نحوه انجام آزمایش دارند. سپس رادیولوژیست یا پزشک شما تصاویر سونوگرافی را تفسیم می کند. این فناوری می تواند به تشخیص و درمان برخی بیماری ها کمک کند.
موارد استفاده از تست های سونوگرافی
بارداری :
تصاویر سونوگرافی در دوران بارداری کاربردهای زیادی دارند. در اوایل، ممکن است برای تعیین تاریخ زایمان، نشان دادن وجود دوقلوها یا چند قلوهای دیگر و رد حاملگی خارج از رحم استفاده شود.
آنها همچنین ابزارهای غربالگری ارزشمندی برای کمک به تشخیص مشکلات احتمالی، از جمله برخی از نقایص مادرزادی، مشکلات جفت و موارد دیگر هستند. بسیاری از والدین باردار مشتاقانه منتظر هستند تا جنسیت نوزادان خود را از طریق سونوگرافی در اواسط بارداری بفهمند و در اواخر بارداری، پزشکان حتی می توانند از سونوگرافی برای تخمین اندازه جنین درست قبل از زایمان استفاده کنند.
تشخیص :
پزشکان از تصویر برداری سونوگرافی برای تشخیص طیف وسیعی از شرایطی که بر اندام ها و بافت های نرم بدن تاثیر می گذارند، از جمله قلب و عروق خونی، کبد، کیسه صفرا، طحال، پانکراس، کلیه ها، مثانه، رحم، تخمدان ها، چشم ها، تیروئید و بیضه ها استفاده می کنند.
با این حال سونوگرافی محدودیت های تشخیصی دارد. امواج صوتی به خوبی از طریق استخوان متراکم یا قسمت هایی از بدن که ممکن است هوا یا گاز را در خود نگه دارند، مانند روده، منتقل نمی شوند.
در طی اقدامات پزشکی :
تصویر برداری سونوگرافی می تواند به پزشکان در طی روش هایی مانند بیوپسی سوزنی کمک کند، که پزشک را ملزم می کند تا بافتی را از یک ناحیه بسیار دقیق در داخل بدن برای آزمایش در آزمایشگاه خارج کند.
کاربردهای درمانی :
گاهی اوقات از سونوگرافی برای تشخیص و درمان آسیب های بافت نرم استفاده می شود.
انواع سونوگرافی
اکثر سونوگرافی ها با استفاده از مبدل روی سطح پوست انجام می شود. با این حال، گاهی اوقات پزشکان و تکنسین ها می توانند با قرار دادن یک مبدل مخصوص در یکی از منافذ طبیعی بدن، تصویر تشخیصی بهتری به دست آورند :
- در سونوگرافی واژینال، یک گره مبدل در واژن زنان قرار داده می شود تا تصاویر بهتری از رحم و تخمدان آن ها دریافت شود.
- گاهی اوقات از سونوگرافی ترانس رکتال در تشخیص بیماری های پروستات استفاده می شود.
- اکو کاردیوگرافی ترانس مری از پروب مبدل در مری استفاده می کند تا سونوگرافیک بتواند تصاویر واضح تری از قلب به دست آورد.
علاوه بر این، فناوری سونوگرافی برای امکان انواع مختلف تصویر برداری پیشرفت کرده است :
- سونوگرافی داپلر نوع خاصی از سونوگرافی است که تصاویری از جریان خون در عروق ایجاد می کند.
- سونوگرافی استخوان به پزشکان در تشخیص پوکی استخوان کمک می کند.
- اکو کاردیو گرام برای مشاهده قلب استفاده می شود.
- تصویر برداری سه بعدی، بعد دیگری به تصویر اولتراسوند اضافه می کند و بجای تصویر دو بعدی مسطح که با سونوگرافی سنتی ساخته می شود، تفاسیر سه بعدی ایجاد می کند.
- سونوگرافی ۴ بعدی تصاویر سه بعدی را در حال حرکت نشان می دهد.
مزایای سونوگرافی
سونوگرافی مزایای بسیاری دارد :
- آنها به طور کلی بدون درد هستند و نیازی به سوزن، تزریق یا برش ندارند.
- بیماران در معرض تشعشعات یونیزان قرار نمی گیرند و این روش را ایمن تر از روش های تشخیصی مانند اشعه ایکس و سی تی اسکن می کند. در واقع، هیچ اثر مضر شناخته شده ای در صورت استفاده طبق دستور ارائه دهنده های مراقب بهداشتی شما وجود ندارد.
- سونوگرافی تصاویری از بافت های نرم می گیرد که در اشعه ایکس به خوبی نشان داده نمی شوند.
- سونوگرافی به طور گسترده ای در دسترس است و هزینه کمتری نسبت به روش های دیگر دارد.
آیا سونوگرافی بی خطر است ؟
مطالعات نشان داده اند که سونوگرافی به طور کلی بی خطر است. هیچ عارضه جانبی مضر شناخته شده ای وجود ندارد و عملاً هیچ ناراحتی در طول آزمایش وجود ندارد. علاوه بر این، سونوگرافی از اشعه استفاده نمی کند، همانطور که آزمایش های اشعه ایکس انجام می دهند. اثرات طولانی مدت احتمالی اینها مشخص نیست.
چه چیزی در طول سونوگرافی انتظار می رود ؟
بسته به نوع آزمایش سونوگرافی که انجام می دهید، پزشک ممکن است دستورالعمل های خاصی مانند نخوردن یا ننوشیدن چیزی را برای چند ساعت قبل از آزمایش ارائه دهد. یا ممکن است به شما توصیه شود که در زمان منتهی به آزمایش چندین لیوان آب بنوشید و برای اطمینان از پر بودن مثانه از دستشویی رفتن خودداری کنید.
شما باید لباس راحتی بپوشی که به راحتی درآورید یا تا حدودی آن را در آورید. در برخی موارد، ممکن است نیاز به درآوردن یا پوشیدن لباس مخصوص داشته باشید، اما اغلب یک تکنسین سونوگرافی می تواند به راحتی ناحیه ای از بدن که غربالگری می شود، بدون نیاز به درآوردن لباس هایتان دسترسی پیدا کند.
تکنسین یک ژل مبتنی بر آب را به ناحیه مورد نظر اعمال می کند. این به این دلیل است که مبدل می تواند به راحتی روی پوست شما بدون هوا در میان سر بخورد. آنها ممکن است به دنبال نشانگرهای خاصی باشند و ممکن است در حین انجام آزمایش اندازه گیری یا یادداشت کنند.
یک سونوگرافی معمولی بین ۳۰ دقیقه تا یک ساعت طول می کشد. سونوگرافی معمولاً ناراحت کننده نیست و شما در طول عمل بیدار و هوشیار هستید. اغلب یک تکنسین در مورد آنچه که در طول آزمایش می بیند صحبت می کند، اما در برخی موارد، ممکن است لازم باشد منتظر بمانید تا یافته ها را با پزشک خود در میان بگذارید.
با تشکر از اینکه ما را تا پایان این مقاله همراهی کردید، اگر تجربه ای راجع به استفاده از سونوگرافی داشته اید، خوشحال می شویم که دیدگاه های خود را در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید.