درد عصب سیاتیک می تواند بسیار کلافه کننده باشد، به گونه ای که گاهی حتی نتوانید راه بروید، بایستید یا بنشینید. عصب سیاتیک بزرگ‌ترین عصب نخاعی بدن است که گاهی به دلایل مختلفی از جمله دیسک کمر یا مشکلات عضلانی، دردناک می‌شود و افراد را دچار مشکلاتی مانند کمردرد یا بی‌حسی پا می‌کند. امروزه بسیاری از افراد به این مشکل دچار می‌شوند و برخی نیز دردهای دیگر را با درد سیاتیک اشتباه می‌گیرند. تحقیقات برانکارد راجب علائم و درمان سیاتیک در یک مقاله جمع آوری شده است که مطالعه ی آن مفید خواهد بود. با برانکارد همراه باشید تا با دلایل ایجاد درد سیاتیک و روش های درمان خانگی آن آشنا شوید.
چرا درد سیاتیک بوجود می آید؟
میندی مارانتز، متخصص فیزیوتراپیست تایید می کند که درد سیاتیک به دلایل مختلفی ممکن است رخ دهد. او می گوید:” اولین قدم برای درمان یک درد، شناسایی نقطه ی درد در بدن شما است”. درد سیاتیک هم معمولا به گونه ای است که نمی توان گفت درد دقیقا در کدام قسمت بدن وجود دارد. یکی از رایج ترین دلایل درگیری عصب سیاتیک و درد آن اختلالات دیسکی مانند بیرون زدگی یا لغزندگی دیسک کمر می باشد. دیسک کمر زمانی ایجاد می شود که مواد داخل دیسک براثر فشارهایی که در طول زمان به صورت تدریجی و یا به صورت ناگهانی به دیسک وارد می شود، دیسک را پاره و یا حتی بدون پارگی تحریک کند و به عصب سیاتیک فشار وارد کند.
علاوه بر دیسک کمر که ممکن است دلیل ایجاد درد سیاتیک شود، گرفتگی ماهیچه های لگنی و خصوصا عضله پریفورمیس هم می تواند با فشار بر روی عصب سیاتیک باعث بروزعلایم سیاتیک شود که به آن سندروم پریفورمیس نیز می گویند. درواقع هر عاملی که موجب کشیدگی و فشار بر روی شکم شما شود، می تواند درصد درگیری عصب سیاتیک را بیشتر کند. دردی که در پشت پای‌تان پخش می‌شود، بی‌حسی یا سوزن‌سوزن شدنی که تا پا امتداد می‌یابد یا تکان‌های سریعی که در هنگام عطسه یا سرفه کردن می‌خورید، همگی باعث می‌شوند تا فکر کنید که تمامی علائم درد عصب سیاتیک را دارید. شاید هم حدس شما درست باشد.
طبق تحقیقاتی که برانکارد انجام داده است، درد سیاتیک در واقع یک علامت است، نه یک بیماری. درد عصب سیاتیک، درد پاست (در هر نقطه از مفصل ران و پایین‌تر از آن که درد تا انگشتان پا کشیده می‌شود) که در اثر فشار به عصب ایجاد می‌شود و عمدتا دلیل آن بیرون‌زدگی دیسک یا جابه‌جایی مهره‌ی کمر است.
دکتر اریک مایر (Eric Mayer)، متخصص ستون فقرات و ورزش در مرکز سلامت ستون فقرات کلیولند می‌گوید: «اگر بیمار ۸۰ درصد درد پا و کمی درد کمر داشته باشد، در همان ابتدا، اولین حدس ما درد سیاتیک است.»
حال از کجا بدانیم که دردهای کمر و پا ناشی از عصب سیاتیک است؟ برانکارد در اینجا به عواملی اشاره می کند که در صورت بروز آن، احتمالا درد شما ناشی از عصب سیاتیک است.
۷ دلیلی که به شما می گوید دچار گرفتگی عصب سیاتیک شده اید
۱- احساس ضعف در قسمت زانو
اگر در یکی از زانوها احساس ضعفی کنید که در سراسر پا هم کشیده می‌شود، می‌توان ادعا کرد که یکی از علائم سیاتیک را دارید. عصب سیاتیکی، طولانی‌ترین عصب نخاعی بدن است که از پایین‌ترین مهره‌ی ستون فقرات به پاها کشیده شده است. زمانی که این عصب فشرده شود، عملکرد آن مختل و منجر به احساسات ناخواسته‌ای مانند درد، ضعف و سوزن‌سوزن شدن می‌شود. اگرچه درد کمر بسیار رایج است (و اغلب تشخیص را برای پزشکان دشوار می‌کند)، درد و ضعف در یک پا مانند پرچم قرمزی برای پزشکان عمل می‌کند.
دکتر مایر می‌گوید:« بیماران معمولا به خاطر درد به اورژانس می‌روند اما در حقیقت این ضعف است که بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد، پس اگر احساس ضعف کردید حتما به دنبال درمان بروید.»
در این زمینه ی درمان زانو درد، برانکارد پیشنهاد می کند، اپیدمی به نام زانو درد را مطالعه فرمایید.
۲- دونده نیستید، فقط پیاده روی می کنید
اگر به‌عنوان یک دونده‌ی حرفه‌ای برای مسابقه ی ماراتن تمرین نمی‌کنید یا روی تردمیل نمی‌دوید، علامت خوبی است که نشان می‌دهد درد پای‌تان بر اثر عصب سیاتیک است و دچار سندرم نادر پیریفورمیس که عمدتا گریبان‌گیر ورزشکاران می‌شود، نیستید. نکته‌ی جالب این است که سندرم پیریفورمیس علائمی دقیقا شبیه به سیاتیک دارد: درد، سوزن‌سوزن شدن و بی‌حسی که از باسن شروع می‌شود و پا را نیز درگیر می‌کند. اما در این سندرم، ماهیچه‌ی پیریفورمیس (که در نزدیکی بخش فوقانی مفصل ران قرار دارد) به جای مهره‌ی کمر، با فشار بر عصب حساس، باعث مشکل و درد می‌شود.
۳- نمی توانید بگویید که دقیقا در کدام نقطه احساس درد می کنید
زمانی که به دکتر می روید و می گویید «درد» دارم مانند این است که به یک مغازه ی بستنی فروشی رفته و بگویید«بستنی» می خواهید. گاهی اوقات ممکن است، دردی که شما فکر می‌کنید درد سیاتیک است، واقعا درد ناشی از عصب نباشد و ریشه در عوامل دیگری مانند ماهیچه و مشکلات عضلانی داشته باشد. دکتر جاکوب تیتلبام (Jacob Teitelbaum)، نویسنده‌ی کتاب «علت واقعی، درمان واقعی» می‌گوید: پس چگونه می‌توانید بفهمید؟ از انگشت شست خود استفاده کنید. «اطراف عضلات پایین کمرتان را فشار دهید و ببینید که آیا می‌توانید نقطه‌ای پیدا کنید که بر درد شما تأثیر داشته باشد یا خیر. اگر با فشار دادن بتوانید احساس درد را تحریک کنید (البته نه فشار ملایم، فشاری برابر با ۲ تا ۴ کیلو)، درد شما به احتمال زیاد عضلانی است که در اثر کوتاه و سفت شدن ماهیچه ایجاد می‌شود. اگر عضله‌ای در چنین موقعیتی قرار بگیرد، ضخیم‌تر می‌شود و مواد مغذی و خونی را که به آن نیاز دارد، دریافت نمی‌کند. پس زمانی که بر این عضلات سفت‌شده، فشار وارد می‌کنید (مخصوصا برآمدگی کوچک و حساس در مرکز)، آنها درد را به سراسر بدن ارسال می‌کنند».
۴- تست تشخیص سیاتیک ناشی از دیسک کمر برایتان دردناک است
این تست برای تشخیص سیاتیک ناشی از دیسک کمر به وجود می آید. در این تست شما کاملا دراز می‌کشید، سپس کسی که آزمایش را انجام می‌دهد، پای کشیده شده‌ی شما را حدود ۳۰ الی ۷۰ درجه بلند می‌کند. دردی که از این آزمایش ایجاد می‌شود (دردی که در تمام پا، زیر زانو و گاهی تا انگشتان پای شما پخش می‌شود) نشان‌دهنده‌ی درد سیاتیک است. کارشناسان برانکارد دلیل درد این آزمایش بدین گونه شرح داده اند که زمانی که پای‌تان (پایی که تحت تأثیر سیاتیک قرار دارد و درد می‌کند) را می‌کشید، عصب سیاتیک هم با آن کشیده می‌شود و اگر ریشه‌ی عصب تحت فشار باشد، از طریق حرکت کشش، درد را احساس می‌کنید.
۵- مجبور شوید بیش از اندازه دستشویی روید
منظور ما چند بار بیشتر بیدار شدن در شب نیست، منظور از دست دادن کنترل روده و مثانه است. دکتر آلن هیلیبرند (Alan Hilibrand)، سخنگوی آکادمی جراحان ارتوپدی آمریکا می‌گوید: وقتی چنین چیزی با درد معمولی سیاتیک همراه می‌شود، پزشکان آن را با «عمل جراحی اورژانسی» درمان می‌کنند. این مورد بسیار نادر است اما اگر ستون فقرات این‌گونه بر عصب فشار وارد کند، می‌تواند منجر به آسیب دائمی بر عملکرد روده و مثانه شود؛ پس اگر چنین علائمی در خود مشاهده کردید، حتما فورا به پزشک مراجعه کنید.
اما خبر خوب برانکارد این است که: طبق گفته‌های دکتر هیلیبرند، در ۸۰ درصد مواقع، سیاتیک به خودی خود درمان می‌شود (اینکه دقیقا چگونه، بحثی جداگانه است و پزشکان نمی‌توانند به توافق برسند که آیا مهره‌ی کمر به جای خود باز می‌گردد یا اینکه عصب در این حالت، دیگر اذیت نمی‌شود). دکتر مایر می‌گوید اکثر افرادی که دچار درد عصب سیاتیک حاد می‌شوند، به تدریج بهبود می‌یابند یا مشکل‌شان حدودا در طول ۹۰ روز برطرف می‌شود. در این مدت، می‌توان دردهای سیاتیک را با داروهای مسکن و ضد التهاب یا درمان فیزیکی کنترل کرد. اما اگر این علائم بیش از ۳ ماه ادامه یابند، به احتمال زیاد، عمل جراحی بهترین گزینه‌ی درمان است.
۶- جیب پشتی خود را درگیر کرده اید
آیا شما هم جزو آن دسته افرادی هستید که همیشه موبایل یا کیف پول خود را در جیب پشتی قرار می دهند؟ اگر دچار درد در ناحیه ی عصب سیاتیک خود هستید و همچنین معمولا کیف پول یا موبایل یا کلیدتان را در جیب پشتی خود حمل می کنید، شما مبتلا به درد سیاتیک هستید. زمانی که شما روی جیب پر از شیء خود می نشینید، عضله ی پریوفورمیس خود را درگیر می کنید. از آن جایی که عصب سیاتیک از زیر این عضله می گذرد، درنتیجه زمانی که به آن فشار بیاورد، به عصب سیاتیک شما فشار وارد می شود. جالب است بدانید درد سیاتیک حاصل از این امر را در برخی انجمن های پزشکی سایر کشور ها با عنوان «سیاتیک تلفن همراه» یا «سیاتیک جیب پشتی» یاد می کنند. برانکارد پیشنهاد می کند جیب های خود را پیش از نشستن خالی کنید تا به رگ سیاتیک تان آسیبی نرسد.
۷- معمولا پاشنه بلند می پوشید
طبق تحقیقات برانکارد زمانیکه کفش پاشنه بلند می پوشید، سنگینی وزن شما به سمت جلو منتقل می شود. بدن شما این نیرو را به ناحیه ی کمر و باسن منتقل می کند تا تعادل تان حین راه رفتن با پاشنه بلند، حفظ شود. این امر سبب می شود عضله ی همسترینگ شما کشیده شود و موجب تحریک عصب سیاتیک شما می شود.
صرف نظر از علت بوجود آمدن درد سیاتیک، این مسئله نباید نادیده گرفته شود. اگر درد سیاتیک را تجربه می کنید آن را نادیده نگیرید. اگر احساس ضعف یا درد ناگهانی در نواحی کمر و باشن و عصب سیاتیک خود حس می کنید آن را حتما به پزشک خود اطلاع دهید. انواع حرکت های کششی و اصلاحی برای درمان این درد وجود دارد که با انجام صحیح آن درد سیاتیک را بهبود می بخشد. در مقالات بعدی برانکارد راهکارهای درمان درد سیاتیک را برایتان شرح خواهد داد. با برانکارد همراه باشید.
منبع: گروه تحقیق و توسعه برانکارد
https://www.spineuniverse.com/conditions/sciatica/4-strange-sciatica-causes
