گوشی پزشکی وسیله ای پزشکی آکوستیک برای گوش دادن به صداهای داخلی بدن انسان و یا حیوان است. به طور کلی این وسیله پزشکی دارای یک دیسک کوچک تشدید کننده صدا است که بر روی پوست بدن قرار میگیرد که توسط دو لوله متصل به دو گوشی، صداها را منتقل می‌کند.
از یک گوشی پزشکی میتوان به منظور گوش دادن به صداهای ایجاد شده از قلب، ریه‌ها، روده‌ها و همچنین جریان خون در شریان‌ها و رگ‌ها استفاده کرد.
با گوشی پزشکی یا با نام علمی آن، استِتوسکوپ (Stethoscope) میتوان صداهای داخلی و ضعیف قسمت‌های مختلف بدن را تقویت کرد و بدون آنکه لازم باشد پزشک سر خود را روی شکم یا سینه بیمار بگذارد معاینات لازم را انجام دهد.
از آنجا که تجهیزات پزشکی به کمک انسان آمده است تا تشخیص بیماری‌های مرتبط با انسان را آسان کند، از این رو بدیهی است که گوشی پزشکی نیز نقش اساسی در تشخیص بیماری‌های انسان از جمله قلب را دارد. صداهای شنیده شده از قلب و اندام‌های اطراف آن میتواند در پیدا کردن بیماری‌های خاص قلبی کمک کند.
در اوایل دهه 1080 و قبل از پیدایش این وسیله، پزشکان اغلب معاینات خود را با استفاده از تکنیک‌های لوازم ضربی و بیداری فوری فرد انجام می‌دادند. در این زمان پزشکان گوش خود را مستقیماً بر روی قلب بیمار قرار می‌دادند تا صداهای داخلی قلب را بشنوند.
اجزای گوشی طبی
گوشی دارای سه بخش اساسی است. بخش اول که اصطلاحاً به آن Headset می‌گویند شامل: بخش سر و گوش است. بخش دوم مرتبط با قفسه سینه است که از آن با نام Chest Piece یاد میکنند. در این قسمت قطعه‌ای به نام دیافراگم قراردارد که برای شنیدن صداهای با فرکانس بالا کاربرد دارد. بخش سوم نیز میله اتصال سر و سینه است.
راهنمای خرید گوشی پزشکی
اگر شما هم جزء افرادی هستید که برای اولین بار قصد خرید این وسیله را دارید، موارد زیر را در نظر بگیرید.
گوشی پزشکی به عنوان یک نماد پزشکی محسوب میشود. وسیله ای که تقریباً توسط اغلب متخصصان روزانه در معاینه بیماران مورد استفاده قرار میگیرد. به همین منظور خرید از یک برند خوب و مدل متناسب با حرفه شما، نیازمند داشتن اطلاعات دقیقی از آن است که در طول آموزش و یا کار، با شما همراه باشد و کیفیتی خوبی داشته باشد.
انواع گوشی پزشکی:
انواع گوشی طبی بستگی به کاربرد، ترجیحات و شغل شما دارد.
آکوستیک: گوشی‌های پزشکی آکوستیک رایج‌ترین نوع در بین پزشکان، پیراپزشکان، دامپزشکان هستند. همچنین از نظر متخصصان قلب قابلیت اطمینان بیشتری دارند.
الکترونیک: مدل الکترونیکی در انتخاب صداهایی با فرکانس پایین بسیار موثر است. این مدل برای کار به باتری نیاز دارد. به جای دیافراگم مکانیکی که در مدل اکوستیک یافت میشود، مدل الکترونیکی دارای دیافراگم الکترومغناطیسی است. گوشی‌های پزشکی الکترونیکی به دلیل قیمت بالا در اتاق‌های اورژانس و مراکز پزشکی تخصصی یافت میشوند.
جنین: گوشی‌های پزشکی جنینی دارای طراحی بسیار ساده هستند. انتهای دیافراگم روی شکم مادر قرار میگیرد و صدای ضعیف ضربان قلب شنیده میشود.
کاردیولوژی: طراحی گوشی طبی کاردیولوژی مانند آکوستیک است. اصلی ترین تفاوت آنها این است که ضعیف ترین صداها را تشخیص می‌دهد. این گوشی‌های پزشکی توسط متخصصان قلب و عروق برای جمع آوری صداهایی برای مشکلات قلبی مانند: سوفل و آریتمی مورد استفاده قرار میگیرد.
نحوه مراقبت از گوشی‌های پزشکی
در اینجا چندین نکته برای نگهداری بهتر گوشی‌های پزشکی ارائه می‌دهیم:
- هرگز گوشی پزشکی را دمای شدید(گرم و سرد) نگذارید. تمام قسمت‌های آن، نسبت به گرما و سرما حساس هستند و ممکن است آسیب‌ها قابل رویت نباشد، بلکه کیفیت صدا به تدریج کم شود.
- از وسایل تمیز کردن خانگی برای نظافت آن استفاده نکنید. برای از بین بردن چربیها، از مخلوط ایزوپروپیل 70 درصد و آب و صابون استفاده نمایید.
- از افرادی که قبلاً از این وسیله پزشکی استفاده کردند، راهنمایی بخواهید.
- از تا کردن گوشی پزشکی در جیب خود خودداری نمایید.
مواردی که باید در خرید یک گوشی پزشکی به آن توجه نمایید:
گوشی پزشکی قیمت : شاید در نظر بسیاری از دانشجویان و یا پرستاران، استفاده از یک گوشی پزشکی با کارایی متوسط نیز میتواند، کارشان را پیش ببرد؛ اما توصیه کارشناسان ما این است که تا جایی که بودجه‌‌تان اجازه می‌دهد، بهترین و با کیفیت‌‌ترین مدل را خریداری نمایند، زیرا این وسیله بر روی آموزش، کار و رفاه حال بیماران تاثیر بسزایی دارد. همانطور که یک پزشک متخصص قلب و عروق و یا پرستار بخش مراقبتهای ویژه قلب، نیازمند یک مدل پیشرفته با کارایی بالا از یک برند خوب است، یک دانشجوی پزشکی نیز باید بداند گوشی‌های ارزان قیمت و تقلبی در بازار بر روی سطح مهارتی شما تاثیرگذار خواهد بود.
موارد استفاده: شما جزء کدام دسته برای خرید هستید؟
↵گوشی‌های پزشکی مخصوص متخصصان قلب و عروق
↵گوشی طبی پزشک داخلی، ریه و بیماری‌های تنفسی
↵مخصوص پزشک عمومی، پزشک خانواده، پزشک اورژانس و پرستاران
↵دانشجویان پزشکی و پرستاری
↵مخصوص متخصصین اطفال
↵مخصوص دامپزشکان
دیافراگم: دیافراگم با توجه به نیازهای صوتی و تناسب و هماهنگی با گوش باید قابل تنظیم انتخاب شود.
لوله‌ها: توجه داشته باشید یک گوشی پزشکی خوب باید صدا را به خوبی منتقل کند و طول مناسبی برای نیاز شما داشته باشد.
وزن: داشتن وزن سبک یک گوشی طبی، از دیگر ویژگی‌هایی است که باید قبل از خرید به آن توجه نمایید.
مواد استفاده شده: مواد مورد استفاده در یک گوشی پزشکی بسیار مهم هستند و باید مورد تایید وزارت بهداشت باشند. لوله‌هایی از استیل ضد زنگ و پلاستیک‌های ضد میکروبی دارای کارایی خوب و دوام بهتری هستند.
گوشی الکترونیک: مزایا و معایب
مزیت اصلی گوشی های الکترونیک نسبت به گوشی های آکوستیک معمولی، قابلیت افزایش صدا تا 10 برابر یا حتی بیشتر نسبت به گوشی های پزشکی آکوستیک است. در عین حال که این مساله بزرگترین عیب این گوشی ها هم محسوب میشود! این گوشی ها در عین حال که صداهای بسیار ضعیف را تقویت میکنند، میتوانند حجم بالایی از نویز را وارد گوش شما کند و باعث آسیب به گوش شما شوند. برای مثال اگر در حین معاینه ی قفسه ی سینه ی یک کودک به یکباره او جیغ بکشد، صدا از طریق گوشی تقویت شده و میتواند به گوش شما آسیب های خطرناکی وارد کند. برخی از سازندگان گوشی های پزشکی با صامت کردن صداهایی که بیش از حد بلند باشند این مشکل را حل کرده اند.
گوشی های الکترونیکی بوسیله ی باتری تغذیه میشوند و معمولا دارای سیستم هشداری برای تمام شدن باتری هستند. برخی از مدل ها دارای مانیتور کوچکی برای نمایش میزان باتری، ضربان قلب و میزان صدا هستند. برخی از مدل های آنها حتی دارای پورت اتصال به کامپیوتر یا وسیله های الکترونیکی دیگر هستند. بعلاوه از طریق گوشی های الکترونیکی چند نفر میتوانند به صدا گوش دهند و همچنین میتوان صداهای قلب فرد را ذخیره کرد و روند صداها را در طول زمان باهم مقایسه کرد. برخی از مدل های گوشی های الکترونیکی قابلیت استفاده بصورت گوشی معمولی را نیز دارند.
نحوه استفاده صحیح از گوشی پزشکی
• همیشه با ضربه زدن روی هدفون، اطمینان حاصل نمایید که هیچ سوراخ و شکافی در لوله و یا گوشی وجود ندارد و دیافراگم به درستی بر روی گوش نشسته است.
• سر گوشی باید همیشه رو به جلو باشد، در غیر این صورت شما قادر به شنیدن به هر چیزی نخواهید بود.
• هدست ها را طوری تنظیم نمایید که به درستی در گوش قرار گیرد و تمامی سر و صداهای بیرون را مسدود کند.
• گوشی پزشکی را در حالتی برای معاینه بیمار قرار دهید که راحت باشد.
• از قسمت دیافراگم برای صداهای متوسط و زیاد استفاده نمایید و از طرف صاف آن برای صداهای با فرکانس کم استفاده کنید.
بهترین مارک گوشی پزشکی
گوشی پزشکی در انواع مختلف توسط برندهای گوناگون تولید شده و به فروش می‌رسد. برندهای لیتمن، ریشتر، میکرولایف، هاین و … از جمله نام های شناخته شده ارائه کننده گوشی طبی پزشکی هستند. اما یکی از بهترین برندهای گوشی طبی پزشکی، لیتمن است که از استحکام و دوام بیشتری نسبت به مارک های مشابه برخوردار است.
سوالاتی که شاید در ذهن شما نیز شکل بگیرد:
♦ هرچند وقت یکبار باید گوشی طبی خود را تعویض کنید؟
اکثر تولیدکنندگان توصیه می کنند که هر 2 سال یکبار این وسیله پزشکی را تعویض نمایید.
♦ دیافراگم و بل چیست؟
گوشی پزشکی دارای دو سر مختلف برای دریافت صدا است. یکی بل که برای تشخیص صداها با فرکانس پایین مورد استفاده قرار میگیرد و دیگری دیاگرام که برای فرکانس بالا استفاده میشود.
♦ کدام گوشی پزشکی برای دانشجویان پزشکی بهتر است؟
3M Littmann Classic III Stethoscope √
3M Littmann Lightweight II √
3M Littmann Cardiology IV Stethoscope √