.
تا پیش از این که دوران کودکی‌مان فاصله بگیریم، تابستان برایمان نوید شادی‌آور استراحت و تفریح و کلاس‌های تابستانی بود. فصلی که مدرسه تعطیل بود و می‌توانستیم تا هفته‌ها بی‌دغدغه برای تفریحات‌مان برنامه‌ریزی کنیم.
.
هوا بس ناجوانمردانه گرم است…
.
اکنون با وجود تمام خوبی‌هایی که فصل تابستان می‌تواند همراه خود به ارمغان آورد، از گرمای طاقت فرسایی که همراه خود دارد، نمی‌توان چشم پوشید. در اینجا می‌خواهیم نکاتی را به شما بگوییم که در گذراندن این فصل، و مراقبت از خودمان لازم است به خاطر داشته باشیم. با برانکارد همراه باشید تا دلزدگی از نوع گرما را تجربه نکنید.
.
گرمازدگی چیست؟
.
در حالت عادی وقتی ما در مقابل گرما قرار می‌گیریم مقدار زیادی از خون به عروق سطحی پوست وارد می‌شود و سیستم گردش خون مانند یک کولر آبی عمل می‌کند. جریان خون وقتی به سمت پوست می‌آید مقدار زیادی از حرارت را با محیط مبادله می‌کند.
وقتی درجه حرارت بیرون بیش از درجه حرارت دمای بدن باشد، این مبادله بدرستی انجام نخواهد شد و درجه حرارت گرم بیرون را هم به خود جذب می‌کند و تبدیل درجه حرارت بالا به پایین مختل می‌شود. مسئول تنظیم حرارت در بدن، عضو کوچکی در مغز به نام هیپوتالاموس است که با گرمای زیاد دچار مشکل می‌شود.
گرمازدگی زمانی رخ می‌دهد که بدن با افزایش درجۀ حرارت روبه‌رو شده و توان خنک نگه داشتن خود را نداشته‌باشد. زمانی که دمای بدن شما بالای 40 درجه برسد، شما گرمازده می شوید. گرمازدگی ممکن است به علت فعالیت شدید در گرما و یا قرار گرفتن طولانی مدت در محیط گرم بروز کرده و منجر به آسیب مغز یا سایر ارگان‌های حیاتی شود.
.
در طی گرمازدگی چه اتفاقی می‌افتد؟
وقتی انسان در مقابل گرمای محیط بیش از 40 درجه سانتی‌گراد، نور شدید آفتاب یا محیط خفه و گرم (مقابل کوره) قرار می‌گیرد بدن شروع به تعریق می‌کند. تعریق زیاد باعث می‌شود مقدار زیادی از پتاسیم، سدیم و املاح بدن از طریق عرق دفع شود. پس بتدریج بدن با کمبود آب مواجه می‌شود که ابتدا علائمی مانند خشکی دهان، خشکی اشک و احساس تنگی نفس برای فرد گرمازده به‌وجود می‌آید و نشانه‌ها با افزایش یافتن ضربان قلب و بی‌حالی ادامه می‌یابد. این افراد بشدت به آب نیاز پیدا می‌کنند و اگر اقدام مناسبی به عمل نیاید، حال بیمار رو به وخامت می‌‌رود.
.
انواع گرمازدگی چیست؟
گرمازدگی با توجه به میزانی که رخ می‌دهد به انواع استرس گرمایی، ضعف گرمایی و سنکوپ گرمایی تقسیم می‌شود. گرمازدگی می‌تواند بدون هیچ گونه شرایط قبلی مرتبط با گرما رخ دهد.
.
استرس گرمایی
.
در این نوع گرما عواملی مانند سرگیجه، ضعف، حالت تهوع، تشنگی و سردرد را تجربه می‌کنید. در این زمان سعی کنید به مکان خنک‌تری بروید و سپس شروع به نوشیدن آب و مایعات حاوی الکترولیت کنید. الکترولیت‌ها موادی مانند کلسیم، پتاسیم و سدیم هستند که بدن را هیدراته نگه می‌دارند و به تنظیم ضربان قلب، عملکرد عصب و سلامت عضله‌ها کمک می‌کنند.
ضعف گرمایی
.
در این حالت همانطور که از عنوانش پیداست وضعیتی است که در آن در اثر تحمل گرمای بیش از حد دچار ضعف بدنی و استرس روانی می‌شوید. در این نوع علاوه بر احساس گرما، تشنگی و ضعف، دچار کاهش یا عدم تمرکز بر روی کارتان می‌شوید.
edema ( آماس) ناشی از گرما و عرق سوز شدن نشان می‌دهند که بدن شما تحت استرس ناشی از گرماست. در حالت ادم ناشی از گرما، رگ‌های خونی بدن گشاد شده و باعث می‌شوند مایعات زیر پوست بدن جمع شوند که در این صورت دست‌ها و پاها متورم می‌شوند.
سنکوپ گرمایی
.
سنکوپ یا غش حالتی است که فشار خون با اُفت مواجه می‌شود و جریان خون به مغز موقتا کاهش می‌یابد. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که خودتان را در یک محیط گرم حبس کنید. اگر برای کاهش فشار خون‌تان از بلوک‌کننده‌ی بتا (مسدودکننده‌ی گیرنده‌ی آدرنرژیک بتا که در کاهش فشار خون و تعداد ضربان قلب کاربرد دارد) استفاده می‌کنید در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سنکوپ گرمایی هستید.
معمولا قبل از غش کردن سرگیجه می‌گیرید. ممکن است حس غش کردن به شما دست بدهد، ولی اگر آرام باشید و خودتان را به‌سرعت خنک کنید می‌توانید هوشیاری‌تان را حفظ کنید. بالا نگه داشتن پاها هم می‌تواند مفید باشد.
.
علائم گرمازدگی
.
- تب بیشتر از ۴۰ درجۀ سانتی‌گراد
- تغییرات در وضعیت ذهنی یا رفتاری، مانند سردرگمی، تحریک‌پذیری، مبهم بودن گفتار
- داغ و خشک بودن پوست یا عرق کردن شدید
- تهوع و استفراغ
- سرخ شدن پوست
- افزایش ضربان
- تنفس سریع
- سردرد
- غش کردن؛
.
مراقبت‌هایی که در مقابل گرمازدگی باید داشته باشید
.
اگر شخصی مشکوک به گرمازدگی در نزدیکی شما وجود دارد، ابتدا با مرکز فوریت‌های پزشکی اورژانس تماس بگیرید. سپس بلافاصله فرد را از محیط گرم خارج کنید و با هر وسیله‌ای که در دسترس است، او را خنک کنید، مثلا:
.
- فرد را در وان آب سرد یا دوش خنک قرار دهید.
- ازشلنگ آب برای خنک کردن شخص استفاده کنید.
- در حالی که شخص را با آب سرد، خیس نگه می‌دارید، او را در مقابلجریان هوا (فن/پنکه) قرار دهید.
- آیس پک یا حولۀ خنک را روی گردن، زیر بغل و کشالۀ ران شخص قرار دهید.
- فرد را باپارچه‌های خنک و مرطوب بپوشانید.
- اگر مصدوم توان نوشیدن دارد، به او آب کافی یا نوشیدنی غیرالکلی بدون کافئین بدهید.
اگر فرد آگاهی خود را از دست داده، یا فاقد نشانه‌های گردش خون (یعنی تنفس، سرفه یا حرکت) است، احیای قلبی-ریوی (CPR) را آغاز کنید.
.
.
.
نکات مهم برای ورزشکاران هنگام تمرین در گرما
.
- هنگام فعالیت شدید بدنی به قدر کافی مایعات بنوشید.
- فعالیت بدنی خود را در مناطق یا ماه‌های بسیار گرم به تدریج طی ۳ تا ۴ هفته به منظور عادت کردن بدن به گرما، افزایش دهید،
- در فعالیت‌های ورزشی گروهی، گرما زده شدن یکی از افراد به معنای در خطر بودن دیگران است، در چنین مواقعی به سرعت اقدامات احتیاطی برای خود و سایر افراد را انجام دهید،
- در روزهای بسیار گرم مرتب آب بنوشید و صبر نکنید تا تشنه شوید وسپس آب بنوشید، اگر تعرق زیاد با ادرار کم شد، مقدار مصرف آب را با ید افزایش داد.
- وقتی که برای مدت طولانی در معرض تابش آفتاب یا در یک محیط گرم هستید و همچنین قبل و بعد و در طی ورزش، آب زیادی بنوشید.
- همیشه آب و مایعات کافی بنوشید. حداقل ۳ لیتر در روز مایعات بنوشید و اگر میزان فعالیتتان زیاد است، آن را به ۴ تا ۵ لیتر برسانید.
- اگر فعالیت ورزشی شدید دارید یا خیلی عرق می‌کنید، مصرف آب به تنهایی کافی نیست، بلکه باید به ازای هر یک ساعت ورزش، یک لیتر نوشابههای ورزشی را که حاوی الکترولیت‌ها و املاح هستند، استفاده کنید.
.
منبع: گروه تحقیق و توسعه برانکارد
