در بیمارستان‌ها تجهیزات مختلفی وجود دارد. این تجهیزات هر کدام در زمینه خاصی کاربرد دارند و نمی‌توان اهمیت وجود آن‌ها را نادیده گرفت.اگر بخواهیم تعریفی کلی از تجهیزات پزشکی ارائه دهیم، باید آن را
مجموعه‌ای از ابزار، وسایل و دستگاه‌های مختلف معرفی کنیم که هر کدام برای درمان بیماری‌های گوناگون و پیشگیری از آن‌ها به کار گرفته می‌شوند.
تجهیزات پزشکی
این تجهیزات را بر اساس موارد زیادی می‌توان به چندین دسته تقسیم‌بندی کرد. دسته‌بندی تجهیزات پزشکی بیمارستان‌ها بر اساس نوع عملکرد آن‌ها به شرح زیر است:
- تجهیزات کنترل خانم‌های باردار
- تجهیزات درمان بیماری‌های خاص
- تجهیزات کاربردی در زمینه استریل بیمارستان و وسایل آن
- تجهیزات مربوط به معلولان
- تجهیزات مخصوص ادامه حیات
- تجهیزات مربوط به آناتومی
اگر یک بیمارستان بخواهد عملکرد بهتری داشته باشد، بد نیست برای تهیه تمام این تجهیزات اقدام کند. پراستفاده‌ترین تجهیزات پزشکی بیمارستان‌ها عبارت است از:
- کپسول اکسیژن
- مانومتر اکسیژن
- ونتیلاتور
- مانیتور بیمار
- تخت‌های بیمارستانی از قبیل تخت جراحی
- دستگاه شوک الکتریکی
- دستگاه‌های جراحی
و دستگاه‌های مشابه دیگری که در بازار لوازم پزشکی دیده می‌شوند. اما ما در این مطلب قرار است دو تجهیزات کپسول اکسیژن و مانومتر را مورد بررسی قرار دهیم که کاربرد بیشتری دارند.
هر آن چه لازم است درباره کپسول اکسیژن بدانید
کپسولهای اکسیژن از قدیم تا به امروز، یکی از تجهیزات کاربردی پزشکی بیمارستان‌ها بوده‌اند. این کپسول‌ها زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند که بیمار دچار کمبود اکسیژن شده باشد. کمبود اکسیژن در بیماران قلبی و عروقی، ریوی و غیره بسیار رایج است.
این روزها که بیماری کرونا شایع شده است، بیش از قبل در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، نیاز به دستگاه اکسیژن ساز و کپسول اکسیژن احساس می‌شود.
چون ریه اولین عضوی است که توسط ویروس کرونا دچار نارسایی و مشکل می‌شود. سفید شدن ریه و ضعیف شدن عملکرد آن باعث می‌شود تا بیمارستان‌ها به کپسولهای اکسیژنی نیاز مبرم داشته باشند.
کپسول اکسیژن
این کپسول‌ها در سایزهای مختلفی تولید می‌شوند که هر کدام قادر هستند مقدار مشخصی اکسیژن را درون خود ذخیره کنند. با توجه به این که هر بیمار در روز نیاز به چند لیتر اکسیژن دارد، کپسولهای اکسیژن در اختیار او قرار می‌گیرد.
یک کپسول اکسیژن از دو بخش تشکیل شده است:
- مخزن استوانه‌ای شکلی که کپسول نام دارد.
- مانومتر اکسیژن که خود شامل بخش‌های مختلفی از قبیل فشارسنج، جریان‌سنج، شیر تنظیم‌کننده خودکار، پیچ کنترل و شیشه محتوای آب مقطر است.
این کپسول‌ها می‌توانند با توجه به عوامل مختلفی دسته‌بندی شوند. دسته‌بندی کپسول‌ها بر اساس نوع، سایز، ظرفیت و غیره در بخش‌های بعدی معرفی خواهد شد.
انواع کپسول بر اساس نوع اکسیژن
کپسول‌ها با دو نوع اکسیژن پر می‌شوند:
- اکسیژن مایع
- گاز اکسیژن فشرده
استفاده از کپسول‌هایی که با گاز اکسیژن فشرده 99.5 درصد پر شده‌اند، رایج‌تر است. چون فشار گاز اکسیژن این کپسول‌ها بسیار زیاد است و ورود آن به ریه بیمار، تنها به ماسک یا کانولا بینی نیاز دارد.
اما کپسولهای اکسیژن مایع این طور نیستند. آن‌ها با اکسیژن سرد شده پر می‌شوند و درصد خلوص 99.5 دارند.
استفاده بیمار از اکسیژن آن‌ها نیازمند تجهیزات خاص و آموزش است و اصلا برای دوره درمان کوتاه توصیه نخواهد شد.
چون استفاده از این کپسول‌ها هزینه‌بر است و هزینه کردن برای دوره درمانی کوتاهی که امکان گذراندن آن با هزینه کم وجود دارد، چندان عاقلانه نیست.
انواع کپسول بر اساس ظرفیت
در یکی از بخش‌های قبلی گفته شد که کپسول‌ها در سایزهای مختلف و با ظرفیت‌های گوناگونی تولید می‌شوند. حال در این بخش قرار است انواع کپسولهای اکسیژن را بر اساس سایز و ظرفیتی که دارند دسته‌بندی کنیم:
- کپسول 2.5 لیتری
- کپسول 5 لیتری
- کپسول 10 لیتری
- کپسول 20 لیتری
- کپسول 40 لیتری
کاربرد این کپسول‌ها با توجه به ظرفیتی که دارند مشخص می‌شود. مثلا کپسول های 2.5 و 5 لیتری، کپسولهای قابل حملی هستند که گزینه انتخابی خوبی برای کودکان و نوزادان بیمار به شمار می‌روند.
در مقابل، کپسولهای 10، 20 و 40 لیتری قرار می‌گیرند که امکان حمل آن‌ها وجود ندارد. نمونه 10 لیتری این کپسول‌ها در منازل قابل استفاده است و استفاده از نمونه 20 و 40 لیتری در بیمارستان‌ها بیشتر دیده می‌شود.
مدت زمانی که این کپسول‌ها می‌توانند اکسیژن مورد نیاز بیمار را تامین کنند، به میزان اکسیژنی بستگی دارد که پزشک تجویز کرده است.
مثلا اگر یک بیمار در هر دقیقه نیاز به یک لیتر اکسیژن داشته باشد، کپسول اکسیژن 10 لیتری تنها 10 دقیقه پاسخگوی نیاز او خواهد بود.
مانومتر اکسیژن چیست؟
همان طور که گفته شد، مانومتر یکی از بخش‌های کپسولهای اکسیژن است که نبود آن باعث می‌شود این کپسول عملکرد درستی نداشته باشد.
مانومتر در واقع با نام رگلاتور اکسیژن نیز شناخته می‌شود. این دستگاه با قرار گرفتن روی کپسول، این امکان را می‌دهد تا پزشک، پرستار، همراه بیمار و غیره بتوانند میزان اکسیژن خروجی از کپسول را تنظیم کنند.
برای آشنایی هر چه بیشتر با مانومتر، بهتر است ساز و کار آن را بشناسید. بد نیست بدانید که اکسیژن موجود در کپسول در فشار بالایی قرار دارد و مستقیما نمی‌تواند استفاده شود. به همین علت، مانومتر اکسیژن سر راه اکسیژن قرار می‌گیرد تا اول از هر چیزی، فشار اکسیژن را بشکند.
زمانی که این اتفاق رخ داد، لازم است تا اکسیژن با فشار مناسبی وارد ریه‌های بیمار شود. این میزان فشار توسط پزشک معالج هر شخص با در نظر گرفتن شرایط ریه او تعیین خواهد شد.
مانومتر اکسیژن
برای استفاده درست از این کپسول و مانومتر، ابتدا لازم است با بخش‌های مختلف آن‌ها آشنا شوید و بدانید هر کدام مناسب چه کاری هستند. مثلا:
- فشارسنج، فشار درون کپسول را نشان می‌دهد.
- جریان‌سنج، نشان‌دهنده میزان اکسیژن مصرفی بیمار است.
- شیشه آب مقطر زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که نیاز به مرطوب کردن اکسیژن باشد.
- پیچ کنترل به جریان‌سنج مرتبط است.
- و در نهایت شیر تنظیم‌کننده خودکار، کاهنده فشار گاز درون کپسول خواهد بود.
بهترین مانومتر اکسیژن موجود در بازار، توانایی تنظیم جریان اکسیژن را تا 25 لیتر در دقیقه دارد.
وجود برندهای مختلف مانومتر در بازار، باعث متنوع شدن قیمت‌های آن شده است. اگر می‌خواهید این دستگاه را بخرید، بهتر است با مشاوره پزشک مربوطه مشورت کنید. چون ممکن است دستگاهی بخرید که قابلیت‌های آن کمتر یا بیشتر از حد مورد نیاز شما باشد.