امروزه با توجه به زندگی روزمره ی ما، کمتر کسی است که به کمر درد مبتلا نشده باشد. بیش از ۸۵ درصد مردم دنیا در طول زندگی خود به نوعی کمرشان درد می‌گیرد؛ یکی از علل کمر درد می تواند ناشی از درد سیاتیک باشد که یکی از کلافه کننده ترین دردها در ناحیه ی کمر و پا است. اگر احتمالا به این درد دچار شده باشید می دانید که نقطه ی مشخصی برای تشخیص محل این درد وجود ندارد. از طرفی در هر نشستن یا ایستادن و یا حتی خوابیدن نیز این درد بیشتر به فریاد در می آید. عواملی که به شما نشان دهد، درد شما به دلیل عصب سیاتیک است بسیار است. در مقالات قبلی، برانکارد ۷ عاملی که درد سیاتیک را برای شما آشکار می کند را عنوان کرده است. در این مقاله می خواهیم راهکارهای درمان درد سیاتیک را بررسی نماییم. اگر شما هم از این درد به ستوه آمده اید برانکارد پیشنهاد می کند تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
سیاتیک نوعی درد است که در اثر تحریک یا فشرده شدن عصب سیاتیک بوجود می آید. درد عصب سیاتیک در اکثر مواقع در نتیجه فتق دیسک کمر یا جابه جا شدن دیسک از محل صحیح آن ایجاد می شود و در اینگونه مواقع معمولاً دیسک به ریشه های اعصابی که متصل به عصب سیاتیک است، فشار وارد می کنند. سایر شرایطی که باعث درد عصب سیاتیک می شود می تواند شامل تنگ شدن کانال نخاعی، تشکیل زائده های استخوانی به خاطر ابتلا به آرتروز و گاز گرفتن اعصاب در نتیجه تغییرات ایجاد شده در ستون فقرات باشد. هنگامی که عصب تحت فشار قرار می گیرد، عملکرد عادی آن دچار اختلال شده و این شرایط ایجاد ضعف در عضلات، بی حسی، ضعف ساق پا یا احساس سوزش کف پا و کمر را به همراه دارد.
طبق تحقیقات برانکارد مشخصه‌ای که دردهای سیاتیک را از سایر انواع کمردرد مجزا می‌کند، دردهایی است که از کمر به‌سمت پاها انتشار می‌یابد. این دردها همانند گرفتگی پاها تا چند روز شما را درگیر می‌کند. برانکارد در ادامه به برخی از تمرین های کششی و اصلاحی اشاره می کند که درمان این درد نامشخص را آسان تر کند.
۱- حالت کبوتر خمیده
این حالت بخشی از یوگا است که برای باز کردن عضلات فشرده شده در ناحیه باسن انجام می شود. حالت های مختلفی برای این کشش وجود دارد. برانکارد پیشنهاد می کند اگر خود به درمان درد سیاتیک تان اقدام کرده اید، ابتدا این حالت را امتحان کنید.
1- به این ترتیب در حالی که به پشت دراز کشیده اید، پای راست خود را به صورت زاویه دار بالا بیاورید، هر دو دست خود را پشت پای خود قلاب کرده و به سمت خود بکشید.
۲-سپس پای چپ خود را به صورت زاویه دار بالا آورید و مچ پای راست خود را روی زانوی چپ خود قرار دهید.
۳- برای چند لحظه به همین حالت باقی بمانید. این حالت کمک می کند عضله ی پرفورمیس که گاهی دچار گرفتگی شده و به عصب سیاتیک فشار وارد می کند، باز شود.
۴-همین کارها را برای پای دیگر تکرار کنید.
۲- حالت کبوتر نشسته
۱-روی زمین بنشینید و پاهای خود را به صورت مستقیم در مقابل خود دراز کنید.
۲- پای راست خود را خم کنید، مچ پای راست خود را بالای زانوی پای چپ خود قرار دهید.
۳- بدن خود را به سمت جلو بکشید و اجازه دهید قسمت فوقانی بدن تان با ران شما تماس پیدا کند.
۴- برای ۱۵ تا ۳۰ ثانیه نگه دارید. این حالت باعث می شود عضلات پشت پای شما کشیده شوند و در صورتیکه در این ناحیه گرفتگی وجود داشته باشد که به عصب سیاتیک فشار وارد کند، برطرف شود.
۵- این حالت را برای پای دیگر هم تکرار کنید.
۳- حالت جلو خمیده
۱- زانوی خود را روی زمین قرار دهید.
۲- پای راست خود را بر روی زمین و جلوی بدن خود قرار دهید. پای شما باید روی زمین و بدن شما به صورت افقی باشد. طوری که زمانی بدن خود را به زمین نزدیک می کنید، پای خم شده ی شما کاملا زیر بدن تان قرار بگیرد.
۳- پای چپ خود را در حالیکه به کمک انگشتان تان قرار گرفته اید، به سمت عقب بکشید.
۴- وزن خود را از بازوها به سمت پاهای خود منتقل کرده و بدن خود را بر روی پاهایتان بکشید. این حالت را برای چند لحظه نگه دارید. تا عضلاتی که در امتداد باسن و پای خم شده قرار دارند، از گرفتگی رها شوند.
۵- نفس عمیق بکشید. سعی کنید وزن تان را با دستان خود کنترل کنید. سپس برای پای دیگر این حالت را تکرار کنید.
۴-زانو به سمت شانه ی مخالف
این کشش حرکت ساده ای است که به کاهش درد ناشی از سیاتیک کمک می کند. در این حرکت با از بین بردن گرفتگی های عضله ی پرفورمیوس و سرینی می توانید از التهاب و فشار عصب سیاتیک جلوگیری کنید.
۱- به پشت خوابیده و زانوی پای راست خود را خم کنید.
۲- زانوی خود را در آغوش بگیرید و دستان تان را به دور زانو قلاب کنید.
۳-به آرامی پای راست خود را به سمت شانه ی چپ خود بکشید. برای ۳۰ ثانیه آن را نگه دارید. به خاطر بسپارید که زانویتان را تا جایی به سمت شانه بکشید که احساس درد نکنید. تنها احساس کشش در ناحیه ی باسن و پشت پاهای تان احساس کنید.
۴- زانوی تان را به حالت اول برگردانید.
۵- سه بار این حالت را تکرار کنید. سپس این کار را برای پای بعدی تکرار کنید.
۵- کشش نشسته ی ستون فقرات
درد سیاتیک زمانی اتفاق می افتد که مهره های ستون فقرات تحت فشار قرار می گیرند. انجام این حرکات کششی سبب می شود فضایی بین مهره های ستون فقرات ایجاد شود که فشار را از ستون فقرات بردارد. به خاطر داشته باشید برای انجام این حرکت مهره های خود را بیش از حد تحت کشش قرار ندهید تا باعث ایجاد آسیب دیگری شود.
۱- روی زمین بنشینید و پاهای خود را در مقابل خود قرار دهید. زانوی راست خود را خم کنید و آن را روی زمین در قسمت قسمت بیرونی زانوی پای دیگر قرار دهید.
۲- آرنج چپ تان را در قسمت بیرونی زانوی راست خود قرار دهید تا برای چرخاندن بدن تان به سمت راست کمک کند.
۳- این حالت را برای ۳۰ ثانیه نگه دارید و سپس آن را تکرار کنید . درنهایت این عمل را برای پای دیگر انجام دهید.
۶- کشش همسترینگ ایستاده
این کشش در درمان سیاتیک برای رفع گرفتگی در ناحیه عضله ی همسترینگ کمک می کند.
۱- پای راست خود را در سطحی بالاتر از سطح لگن خود قرار دهید. می توانید از صندلی، مبل یا یک استپ استفاده کنید. پای خود را به صورت صاف روی آن قرار دهید به طوری که زانو و انگشتان پایتان در یک راستا قرار بگیرند.
۲- دستان خود را به انگشتان پای راست خود برسانید و بدن خود را به جلو بکشید.
۳-طوریکه مفصل کمرشما کاملاصاف است کمی به جلوخم شوید وهمراه با یک تنفس عمیق ۲۰تا۳۰ ثانیه درهمین موقعیت بمانید این حرکت را ۲ تا۳ مرتبه برای هرپا تکرارکنید.
۴- پاهای خودرا تاجایی که میتوانید واحساس راحتی میکنید کشش دهید
۵-مفصل کمرتان نبایددرهیچ موقعیتی خم شود
۷-ماساژ عمیق بافتی
مطالعاتی که در سال ۲۰۱۰، در مجله‌ی درمان‌های فیزیولوژیک منتشر شد، نشان داد که درد سیاتیک در ۶۰ درصد از افراد مبتلا به درد عصب سیاتیک -که سایر درمان‌ها برای‌شان کارساز نبود و به‌دست‌کاری ستون فقرات روی آوردند- به‌اندازه‌ی کسانی که عمل جراحی می‌کنند، کاهش می‌یابد. ۱۲۰ نفری که در این تحقیق شرکت کرده بودند، به مدت ۴ هفته و هر هفته ۳ جلسه، به فیزیوتراپ مراجعه کردند و پس از آن ویزیت‌های هفتگی خود را به طور منظم ادامه دادند و به تدریج و با بهبودی بیشتر این جلسات درمانی را کاهش دادند. نتیجه‌ی مثبت و اثرات مطلوب در افرادی که به این روش درمانی جواب دادند، تا یک سال در بدن‌شان باقی ماند. مطالعات دکتر گوردون مک مورلند (Gordon McMorland)، پزشک «مرکز ملی درمان ستون فقرات» در کالگری واقع در آلبرتا، نشان می‌دهد که درمان‌های فیزیکی ستون فقرات، احتمالا واکنشی در سیستم عصبی فرد به وجود می‌آورند که درد را تسکین می‌دهد و تحرک طبیعی ناحیه‌ی آسیب‌دیده را باز می‌گرداند. همچنین این روش درمانی می‌تواند باعث کاهش التهاب و ایجاد محیطی بشود که مکانیسم درمان طبیعی بدن را بهبود می‌بخشد.
۸-طب سوزنی
جینگ‌دوان یانگ (Jingduan Yang)، استادیار مرکز پزشکی دانشگاه جفرسون می‌گوید: «دردهای شما می‌توانند در اولین جلسه‌ی طب سوزنی تسکین یابند، اما برای اینکه بهبودی کامل حاصل شود، حدود ۱۲ جلسه نیاز است.» مطالعه ای کوچک در مجله‌ی طب سنتی چینی نشان داده است که از ۳۰ بیمار مبتلا به سیاتیک، ۱۷ نفر به طور کامل بهبود یافته‌اند و ۱۰ نفر هم با طب سوزنی گرم که در آن سوزن‌ها گرم می‌شود، علائم بهبودی را مشاهده کرده‌اند.
۹-ماساژ دهید
اگر سیاتیک دارید، توقع نداشته باشید که تنها با رفتن به آب گرم، دردتان تسکین یابد. جف اسموت (James W. Carson)، معاون انجمن آمریکایی ماساژ درمانی می‌گوید که در این مورد، «تریگرپوینت تراپی» بهترین روش درمانی است. رگ سیاتیک زیر عضله‌ای به نام پیریفورمیس قرار دارد که زیر باسن واقع شده است. اسموت می‌گوید زمانی که عضله‌ی پیریفورمیس کشیده و تنگ می‌شود، به عصب سیاتیک فشار وارد می‌کند که این امر سبب بی‌حسی و سوزن‌سوزن شدن پا می‌شود. او این فشار را با قسمت‌هایی که درد می‌کنند یا هماننقاط ماشه‌ای در ماهیچه‌ی پیریفورمیس و همچنین عضلات قسمت‌های پایین‌تر و باسن مرتبط می‌داند. اسموت درمان را در ۷ الی ۱۰ روز مجزا برنامه‌ریزی کرده است.
۱۰- سرما یا گرما درمانی
از آنجایی که عصب سیاتیک در جایی عمیق در باسن و پا قرار گرفته است، سرما یا گرما در سطح بدن نمی‌تواند این التهاب درونی را تسکین دهد. اما درمان‌های باستانی، می‌توانند به عنوان یک داروی ضدتحریک (که با ایجاد ورودی دیگری در منطقه‌ی دردناک، درد را کاهش می‌دهد) عمل کنند. یعنی از کیسه‌ی یخ یا تشک گرم به مدت ۱۵ دقیقه استفاده کنید تا سرما و گرما را بیشتر از دردی که دارید احساس کنید.
طبق تحقیقات برانکارد روش های دیگری مانند استفاده از داروهای مسکن معمول مانند استامینوفن، داروهای غیراستروییدی ضدالتهابی مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن در کاهش دردهای سیاتیک بسیار موثرند. پزشک ممکن است تزریق استروییدها را به‌عنوان کاهش التهاب برای برخی بیماران تجویز کند. در موارد شدید بیماری، پزشک برای کاهش التهاب، تزریق استروییدها را به داخل نخاع توصیه می‌کند. این تزریق دقیقا در ناحیه اطراف عصب سیاتیک انجام می‌شود.
منبع: گروه تحقیق و توسعه برانکارد
