اکثر مادران باردار، ورم بارداری را تجربه خواهند کرد و یکی از عوارض شایع دوران بارداری، ورم پا میباشد که در سه ماهه سوم بارداری تشدید خواهد شد و به این عارضه اصطلاحا ادم بارداری میگویند که بیشتر در پاها و دستها ایجاد میشود. با این حال در برخی از مواقع ممکن است ورم پا در بارداری خطرناک بوده و نشانگر یک بیماری جدی باشد. در این مقاله ما میخواهیم راجع به این موضوع صحبت کنیم که ورم پا در بارداری چه زمانی خطرناک است و کدام تجهیزات پزشکی برای این بیماری مناسب است. پس برای کسب اطلاعات در این زمینه، لطفاً برانکارد را تا انتهای مطلب همراهی بفرمایید.
علت ورم پا در بارداری
در دوران بارداری و در حالت طبیعی جهت خونرسانی بهتر به جنین، حجم مایعات بدن افزایش پیدا میکند. این مایع معمولاً در میان بافتها و خون جا میگیرد.
در دوران بارداری به دلیل تغییرات شدید هورمونی، این مایعات زیر پوست جمع شده و با ایجاد ترکهای بارداری در نقاط مختلف بدن، باعث به وجود آمدن ورم برداری میشود.
هرچه سن بارداری مادر بیشتر شود، جنین و رحم بزرگتر شده و ضمن فشار آمدن بیشتر به عروق، میزان تورم افزایش پیدا میکند؛ به طوری که پس از ایجاد ورم پا، ممکن است کفشهایتان مناسب پایتان نباشد!
ورم بارداری از کی شروع می شود؟
همانطور که گفتیم، ورم بارداری جزو عوارض طبیعی این دوران است و از هفته بیستم بارداری در نواحی مختلف بدن مادران مانند دست، پا، صورت و گردن مشاهده میگردد و اکثر بانوان با این مسئله، به درجات متفاوتی مواجه میشوند.
در واقع از هفته بیستم به بعد این ورمها روی قسمتهای مختلف بدن مشاهده شده و ممکن است به مرور زمان بیشتر گردد.
♦ بیشتر بخوانید : تقویت عضلات پا با فیزیوتراپی
احتمالاً در شرایطی این سوال برای شما به وجود میآید که این وضع تا چه زمانی ادامه پیدا میکند؟ در پاسخ با این سوال باید بگوییم که معمولاً ورم بارداری تا اواخر زایمان ادامه پیدا خواهد کرد و پس از انجام زایمان و فارغ شدن سریعاً برطرف میگردد. طبق تجربه، معمولاً یک روز پس از فارغ شدن تا حدود زیادی متوجه کم شدن ورم بارداری خواهید شد.
ورم دست در بارداری
در طول دوران بارداری گاهی ممکن است دستها ورم کنند. در چنین شرایطی دیگر شما نمیتوانید انگشترهای قبلی خود را به دست کنید؛ زیرا انگشتان شما نسبت به حالت قبل تپل تر شده است.
البته نگران نباشید؛ زیرا این ورم کاملاً طبیعی است و جالب است بدانید که معمولا تورم دست در پایان دوره بارداری خوب میشود. در صورتی که احساس کردید ورم دستتان فوق العاده شدید بود، بهتر است با متخصص زنان و زایمان صحبت کنید.
ممکن است این مسئله نشانه یک بیماری خطرناک یا مسمومیت بارداری باشد. در برخی موارد نیز کم کاری تیروئید درمان نشده منجر به ورم دست در دوران بارداری میشود.
اما به طور کلی تورم دست در دوران بارداری امری کاملاً طبیعی بوده و اگر در حد نرمال باشد، مشکلی ایجاد نمیکند. اگرچه ورم دست عارضهای دردناک نیست اما برای تسکین دادن این تورم، میتوانید در طول روز آب زیادی بنوشید و از مواد پتاسیم دار مانند موز استفاده کنید.
همچنین استفاده از کرفس، و زنجبیل و کنگر فرنگی نیز میتواند تاثیر مثبتی در این زمینه داشته باشید. ورم دست پس از زایمان ظرف مدت چند روز برطرف خواهد شد.
♦ بیشتر بخوانید : علائم قند خون عصبی
ورم پا در بارداری چه زمانی خطرناک است؟
ایجاد تورم در نقاط مختلف بدن در دوران بارداری موضوعی کاملاً طبیعی است. اما در برخی از موارد ممکن است تورم نشانگر یک بیماری خطرناک باشد. پس بهتر است در صورت بروز چنین عارضهای با پزشک مشورت کنید.
اگر وجود ورم پا با توجه به شرایط بدنی شما امری طبیعی باشد که جای نگرانی نیست؛ ولی اگر با توجه به آزمایشات، نشانگر وجود یک بیماری باشد؛ باید اقدامات لازم را جهت رفع مشکل به عمل آوردید. در اینجا میخواهیم شما را با دو بیماری که در دوران بارداری باعث تورم پا میشود، آشنا سازیم:
-پره اکلامپسی: این بیماری پره اکلامپسی که به آن مسمومیت بارداری نیز می گویند، فقط ۵ درصد از بانوان را درگیر می کند و معمولا از هفته بیستم به بعد با علائمی مانند افزایش فشار خون، وجود پروتئین در ادرار و افزایش تورم در دست و پا خود را نشان میدهد. اگر چنین عارضهای درمان نشود، عواقب ناگواری برای مادر و جنین به همراه دارد.
پس در صورتی که دچار تورم ناگهانی زیاد در دست و پا یا اطراف چشم شدید و جای انگشتتان روی ورمها باقی ماند، فورا پزشک مراجعه کنید. ضمناً پره اکلامپسی میتواند با علائمی مانند افزایش ناگهانی وزن، تغییر در بینایی، سردرد، و سرگیجه و دردهای غیر طبیعی همراه باشد.
-لخته خون: بارداری اتفاقیست که میتواند میزان خطر ایجاد لخته خون را بسیار افزایش دهد. در واقع این خطر تا هفتهها پس از زایمان نیز میتواند ادامه پیدا کند. این عارضه فوق العاده جدیست و اگر فورا به آن رسیدگی نشود، ممکن است موجب آمبولی ریوی و نهایتاً مرگ گردد. ورم پا یکی از نشانههای مهم لخته شدن خون است.
پس اگر به همراه این علامت نشانههایی مانند قرمزی و درد زیاد را در پاهای خود احساس کردید، بلافاصله پزشک خود را در جریان بگذارید که با تشخیص زود هنگام بیماری، میتواند از شدت عوارض وارده کم کند.
برای جلوگیری از ورم پا در بارداری چه کار کنیم؟
اگرچه این مسئله تقریباً اجتناب ناپذیر است، اما میتوانید با رعایت نکات زیر میزان ورم پا در بارداری را کمتر کنید:
_بهتر است به پهلوی چپ بخوابید؛ زیرا سیاهرگ بزرگی که مسئولیت بازگرداندن خون از اندامهای پایینی به قلب را دارد، در سمت راست بدن شما قرار گرفته است و اگر شما بر پهلوی راست بخوابید، وزن رحم رو روی آن قرار میدهید؛ در نتیجه خون از پاها به راحتی تخلیه شده و شما تورم کمتری را خواهید داشت.
_در حالت استراحت دست و پای خود را آویزان نگذاشته و هنگام خوابیدن یک بالش نسبتا سفت را زیر پاهای خود قرار دهید. در این صورت سطح پا نسبت به بدنتان بالاتر است و برگشت خون از پاها راحتتر انجام می شود.
_به هیچ وجه در دوران بارداری از کفشها، شلوار و جوراب تنگ استفاده نکنید؛ زیرا فرایند خونرسانی را کند میکند. همچنین از انجام ورزشهایی مانند پیادهروی، شنا، یوگا و انجام حرکات کششی غافل نشوید. ورزش کردن خونرسانی به اندامها را بهبود میبخشد.
_شبها حداقل ۷ ساعت خوابیده و سعی کنید در محیطهای فوق العاده گرم مانند سونا، جکوزی و اتاق خیلی گرم نمانید. همچنین از کشیدن سیگار و مصرف الکل اکیداً پرهیز کنید.
_توصیه میکنیم برای جلوگیری از ورم پا در دوران بارداری به صورت مداوم در یک حالت باقی نمانید. مثلاً اگر روی مبل نشستهاید، سعی کنید پس از گذشت چند دقیقه بلند شوید و قدم بزنید یا اینکه نباید زیاد سر پا بمانید.
♦ بیشتر بخوانید : با علائم گردش خون ضعیف در پاها آشنا شویم
روشهای خانگی درمان ورم پا در بارداری
- افزایش مصرف پتاسیم: اگر در طول دوران بارداری به بدن شما پتاسیم کافی نرسد، ممکن است میزان تورم را تشدید کند؛ زیرا پتاسیم میزان مایعات را در بدن متعادل میکند. لذا در این دوران از مواد خوراکی مانند کیوی، موز، گوجه فرنگی و سیب زمینی بیشتر استفاده کنید.
- کاهش مصرف سدیم: نقطه مقابل پتاسیم، سدیم است که مصرف زیاد آن، ورم پا در دوران بارداری را بیشتر میکند؛ زیرا نمک باعث میشود که بدنتان آب اضافی را درون خود نگه دارد. پس سعی کنید در دوران بارداری از مصرف بیش از حد نمک پرهیز کرده و استفاده از غذاهای فرآوری شده مانند سوسیس و کالباس و سایر غذاهای کنسرو شده را به شدت محدود کنید.
- میزان مصرف کافئین را کم کنید: اگرچه در برخی از مواقع استفاده از کافئین در دوران بارداری ضرری ندارد و باعث ایجاد یک آرامش نسبی و موقتی برای مادر میشود؛ اما باید بدانید که مصرف بیش از اندازه کافئین، برای جنین مضر است و تورم پاها را تشدید میکند. لذا در دوران بارداری سعی کنید مصرف آن را کاهش دهید.
- نوشیدن آب بیشتر: شاید این توصیه برای شما عجیب به نظر برسد. اما حقیقت این است که برای مقابله کردن با تورم پا در دوران بارداری، بهتر است آب بیشتری بنوشید؛ زیرا بدن شما اگر احساس کند که آب کمتری در درون خود دارد، سعی میکند برای جبران این مسئله مایعات بیشتری را احتباس کند.
- لباس راحت و گشاد بپوشید و بدن خود را خنک نگه دارید: این توصیه را جدی بگیرید و از پوشیدن لباسهای تنگ در دوران بارداری شدیداً پرهیز کنید؛ زیرا با سختتر شدن گردش خون، تورم پاها را افزایش میدهند. همچنین بهتر است خصوصاً در ماههای گرم سال بدن را خنک نگه داشته تا بدین ترتیب از میزان تورم پای شما نیز کاسته گردد.
- پاهای خود را بالا آورده و استراحت نمایید: یکی دیگر از روشهای درمانی خانگی برای کاهش تورم پا این است که سعی کنید هر روز در پایان وقت بنشینید و پاهای خود را بالا بیاورید. این کار باعث میشود تا مایعاتی که در طول یک روز داخل پاهای شما جمع شده است، حرکت کرده و این مسئله موجب کاهش تورم پاهایتان میگردد.
- استفاده از دستگاه ایرکامپرشن: این دستگاه جزو لوازم پزشکی است که برای بهبود وضعیت گردش خون در پاها به کار میرود. در ضمن با استفاده از آن، میتوان از میزان تورم و سردی پاها کاهش داد. برای خرید ایرکامپرشن بهتر است به فروشگاههای معتبر کالاهای پزشکی مراجعه نمایید.
♦ بیشتر بخوانید : درمان بی حسی انگشتان دست
خرید دستگاه ایرکامپرشن
برای خرید دستگاه ایرکامپرشن با مراجعه به فروشگاه برانکارد به آدرس berankard.com و بررسی محصولات و همچنین مشاوره با متخصصان برانکارد، این محصولات را خریداری کرده و بنا به نیاز خود از آن استفاده نمایید.
کلام آخر
لازم است یادآوری کنیم که بسیاری از خانمها در دوران بارداری ورم پا را تجربه خواهند کرد. پس اگر این مسئله اتفاقی نیز، نیازی به نگران شدن نیست و اگر از ابتدای دوران بارداری با خطرات ورم مادر بارداری آشنا باشید، مطمئناً ضمن رعایت نکات لازم در صورت بروز عارضه غیر نرمال، حتماً به پزشک مراجعه خواهید کرد.
توجه داشته باشید که برای سلامت مادر بهتر است رژیم غذایی متعادلی داشته باشید و با انجام ورزشهای مناسب و استفاده از ایرکامپرشن، میزان ورم پا در بارداری را کاهش دهید.
اگر احساس کردید که میزان ورم پای شما در طول دوران بارداری بیش از اندازه بود و با علائم دیگری مانند افزایش فشار خون، سردرد، سرگیجه و تاری دید همراه بود، ممکن است خطرناک باشد؛ پس سریعاً پزشک خود را در جریان بگذارید. از اینکه تا انتهای مقاله همراه برانکارد بودید متشکریم.
سوالات متداول
۱_درمانهای طب سنتی برای ورم پا در بارداری چیست؟
طب سنتی توصیه میکند پیادهروی ملایم داشته باشید و همیشه ناحیه پاشنه به سمت لگن را ماساژ دهید. ضمناً مالیدن سرکه و شوید روی پا و همچنین استفاده از برگ کلم پخته شده، میتواند در کاهش میزان ورم پا در بارداری موثر باشد.
۲_ورم یک طرفه پا در بارداری چیست؟
این مسئله یعنی اینکه ایجاد تورم فقط در یک پا رخ میدهد و شدت دارد که ممکن است به معنای دچار شدن مادر به بیماری” ترومبوز ورید عمقی” باشد؛ پس برای تشخیص دقیقتر باید با پزشک صحبت کنید.
۳_چه عواملی میتوانند شدت ورم پا در بارداری را بیشتر کنند؟
مواردی مانند آب و هوای گرم، ایستادنهای طولانی مدت، ننوشیدن آب کافی. نداشتن تعادل در رژیم غذایی و مصرف کافئین و…
۴_ورمهای طبیعی در دوران بارداری در ناحیه پا چگونه است؟
به وجود آمدن میزان کمی تورم در انگشتان پا، ساقها و مچ پا در دوران بارداری، خصوصاً سه ماهه آخر کاملاً طبیعی است.