زخم بستر یا زخم فشاری چیست؟
در زخم بستر چه نقاطی از بدن درگیر می‌شود؟
- پشت سر
- پشت استخوان های کتف
- پشت استخوان خاجی (درست بین دو برجستگی باسن)
- پشت پاشنه
افرادی که مدت زیادی در حالت درازکش به شانه قرار گرفته باشند زخم بستر ممکن است در نواحی زیر دیده شود:
- کناره های سر
- گوشه لاله گوش
- روی برجستگی کناری لگن
- روی برجستگی کناری زانو ( پوست روی سر استخوان نازک نی)
- روی پوست قوزک خارجی
و بیمارانی که مدت زیادی روی ویلچر می‌نشینند زخم بستر احتمالا در محل‌های زیر تشکیل شود:
- پشت استخوان خاجی درست بین دو برجستگی باسن یا روی برجستگی باسن
- پشت استخوان های کتف یا ستون مهره
- پوست روی ساعد یا ران در جاییکه روی صندلی تکیه می‌دهند.
چرا دچار زخم بستر می‌شویم؟
این مشکل پوستی اساسا به این دلیل به وجود می‌آید که پوستی که بین استخوان و بستر قرار دارد؛ تحت فشار مداوم قرار می‌گیرد و به خاطر این فشار پوست از بین می‌رود و در مراحل پیشرفته استخوان و بافت‌ها را هم درگیر می‌کند.
رطوبت، عدم رعایت بهداشت و ضعف جریان خون از عواملی هستند که باعث ایجاد و یا تشدید زخم بستر می‌شوند. به همین خاطر بیمارانی که دچار بی‌اختیاری ادرار و مدفوع هستند خیلی بیشتر با این مشکل مواجه می‌شوند. علاوه بر این دسته از بیماران، کسانی که نمی‌توانند خودشان حرکت کنند و روی تخت، ملحفه و… کشیده می‌شوند هم با احتمال بالا‌تری دچار زخم بستر می‌شوند. چرا که سائیدگی یکی از اصلی‌ترین عوامل به وجود آورنده این مشکل است.
درمان زخم بستر
درمان زخم بستر کاری سخت، طاقت‌فرسا و زمان‌بر است. به همین خاطر بهترین کار، پیشگیری از ایجاد این مشکل است. برای پیشگیری از زخم فشاری، اصلی‌ترین کار برداشتن فشار از نقاط ساکن بدن است. اگر شما هم از بیمارتان در منزل نگهداری می‌کنید و نگران ابتلای او به زخم بستر هستید؛ از او بخواهید هر 15 دقیقه یک بار جابجا شود. اگر خود او قادر به این کار نیست؛ خودتان حداقل هر یک ساعت، وضعیت او را تغییر بدهید تا فشار زیادی بر یک نقطه از بدن او وارد نشود.
یکی دیگر از روش‌های جلوگیری از ابتلای بیمار به زخم‌های فشاری، استفاده از تشک‌های بادی است که به دلیل ساختار ویژه‌شان از وارد آمدن فشار اضافه بر بدن بیمار و در نتیجه ایجاد زخم بستر جلوگیری می‌کند.
قطعا داشتن رژیم غذایی صحیح، کمک فراوانی به پیشگیری و حتی درمان زخم بستر خواهد کرد. خوردن کافی ویتامین ث و آب، نقش به‌سزایی در حل این مشکل خواهند داشت.
اگر بیمار شما دچار زخم بستر شد؛ در مراحل اولیه بهترین کار، شستشوی محل زخم با محلول سالین و سپس پانسمان آن با پانسمان‌های بدون منفذ است. برای خرید پانسمان می‌توانید از این صفحه دیدن کنید.
اما اگر زخم بستر وارد مراحل پیشرفته شده است و سلول‌ها و بافت‌های آن ناحیه مرده‌اند؛ راهی به‌جز جراحی باقی نمی‌ماند. در این حالت، پزشک بافت‌های مرده را با عمل جراحی برمی‌دارد و سپس حفره به وجود آمده را با رگ، چربی و… ازبقیه نقاط بدن بیمار پر می‌کند.
چه افرادی بیشتر در معرض ابتلا به زخم بستر هستند؟
افراد مسن به دلیل خشکی پوست، کسانی که جریان خون ضعیفی دارند (مثل افراد دیابتی)، افراد لاغر و کسانی که دچار بی‌اختیاری در دفع ادرار و مدفوع هستند؛ در صورت بی‌تحرکی با احتمال بیشتری به این مشکل دچار می‌شوند.
برای بهبود زخم بستر در خانه، می‌توانید ژل آلوئه‌ورا و روغن‌های طبیعی مثل نارگیل و زیتون را به محل زخم بمالید و کاملا تمیز کنید. از باد سشوآر هم می‌توانید برای خشک کردن بدن بیمار استفاده کنید. اگر در درمان زخم بستر کوتاهی کنید؛ ممکن است منجر به سرطان و حتی مرگ شود.
.
