روماتیسم مفصلی یک بیماری است که موجب التهاب، درد و تورم مفاصل بدن میشود. این بیماری معمولا مزمن بوده و در دراز مدت میتواند موجب تخریب مفصل شود. از هر صد نفر یک نفر در طول عمرش به نوعی به این بیماری مبتلا میشود. روماتیسم مفصلی میتواند زمینه خانوادگی داشته باشد. این بیماری میتواند در هر سنی بروز کند ولی معمولا در سنین بین ۶۰-۴۰ سالگی دیده میشود. روماتیسم مفصلی در زنان سه برابر شایع تر از مردان است.
با وجود اینکه برای بیماری روماتیسم مفصلی درمان قطعی وجود ندارد. اما با خوردن برخی از غذاها می توان علائم آن را کاهش داد. در عین حال برخی مواد غذایی باعث تشدید التهاب و علائم ناشی از بیماری روماتیسم مفصلی می شوند. مواد غذایی چون همبرگر، مرغ و گوشت سرخ شده یا کباب شده در دمای بالا باعث افزایش التهاب در بدن می گردند.
برای بهبود علایم روماتیسمی توصیه های زیر مفید خواهد بود:
۱- مصرف اسیدهای چرب اُمگا- ۳ که در ماهی و دانه های خوراکی مثل بذرِ کتان و لوبیای سویا وجود دارد، التهاب مفاصل را کاهش می دهند.
۲- مصرف اسیدهای چرب تک اشباعی (MUFA) نیز مفید بوده و در بیشتر سبزیجات و روغن زیتون ( اولین روغنی که در نواحی مدیترانه استفاده شد) یافت می شوند.
۳- کاهش دریافت کالری، باعث کاهش علائم مفصلی می گردد.
۴- مصرف چای سبز، فلفل شیرین، انگور قرمز و آنتی اکسیدان هایی مانند مس، منیزیم و پتاسیم
۵- روغن زیتون خاصیت ضد التهابی دارد.
۶- بیماران از انجام فعالیت‌های روزانه به صورت ناگهانی و شدید و در مدت کوتاه خودداری کنند و از حمل اجسام سنگین در حالتی که به خصوص مچ دست خم میشود، پرهیز نمایند.
۷- بایستی سعی شود به جای وارد کردن فشار به یک یا چند مفصل، آن را بین تعداد زیادتری از مفاصل توزیع کرد و تا جای امکان از مفاصل بزرگ‌تر و قوی‌تر استفاده نمود.
۸- بیماران باید تقسیم مناسب فعالیت روزانه، ورزش منظم و اصولی و استراحت در بین فواصل کاری، ایجاد تعادل بین میزان فعالیت و استراحت، کاهش استرس‌های روانی و استفاده از یک رژیم غذایی سالم را رعایت کنند.
۹- یک بررسی جدید نشان می‌دهد که زردچوبه و مکمل‌های غذایی آن ممکن است به پیشگیری و درمان برخی بیماری‌های استخوانی کمک کنند. ریشه زردچوبه در طب سنتی آسیا برای قرن‌ها به عنوان درمانی برای التهاب مفاصل یا آرتریت کاربرد داشته است. داروهای ضدالتهابی نوین که برای درمان آرتریت به کار می‌روند، عوارض جانبی بسیاری دارند، بنابراین پزشکان و پژوهشگران به دنبال شیوه‌های درمانی جایگزین برای این بیماری هستند.
امروزه مکمل‌های غذایی حاوی زردچوبه با نام کورکومین (curcumin) – ماده شیمیایی که رنگ زرد زردچوبه ناشی از آن است- در بازار موجود است. تصور میشود این ماده نیز دارای خواص ضدالتهابی باشد.
۱۰- روغن کبد ماهی برای روماتیسم مفصلی: پژوهشگران بر اساس تحقیقات انجام شده به این گروه از بیماران توصیه می کنند برای بهبود علایم بیماری های مفصلی و کاهش مصرف داروهای مسکن، به طور منظم روغن ماهی و یا کپسول روغن کبد ماهی را مصرف کنند.
۱۱- بر اساس تحقیقات انجام شده احتمال ابتلا به روماتیسم مفصلی در زنانی که به کودکان خود شیر می‌دهند کمتر از سایر زنان است. زنانی که در طول عمرشان بین یک تا دو سال به فرزندشان شیر داده‌اند، تا ۳۰ درصد کمتر از سایرین به روماتیسم مفصلی مبتلا می‌شوند و این درصد با افزایش مدت شیردهی حتی به ۵۰ درصد نیز می‌رسد.
۱۲- آب درمانی و ورزش هم در این بیماری مفید هستند. در مورد روش های صحیح آن با پزشک خود مشورت نمایید.
برخی مکمل های غذایی مانند سلنیم، امگا ۳ و ویتامین D برای افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی مناسب می باشد.
مواد غذایی ضد روماتیسم مفصلی
مواد غذایی ضد رماتیسم مفصلی شامل موارد زیر می باشند که درباره هریک به اختصار توضیحاتی را برای شما آورده ایم.
- دانه‌های روغنی
- ماهی ها و غذاهای دریایی
- پروتئین های گیاهی
- ادویه جات
- سبزیجات
دانه های روغنی
گروه اول از مواد غذایی که می توانید در رژیم غذایی خود آن ها را قرار دهید دانه های روغنی مانند بادام، گردو، فندوق، تخم کتان و میوه درخت کاج می باشد که همگی آن ها در دسته دانه ها و مغزهای روغنی و پرکالری می باشند که نباید در مصرف آن ها زیاده روی شود.
مصرف بیش از اندازه از دانه های روغنی نام برده شده باعث می شود که شما د چار اضافه وزن شوید و همین اضافه شدن وزدن خود عامل تشدید کننده بیماری روماتیسم می باشد.
همانطور که مصرف بیش از اندازه دانه های روغنی باعث تشدید بیماری روماتیسم می شود مصرف کم و به جا از این مواد غذایی می تواند برای مقابله با روماتیسم به خاطر منبع غنی مس و سلنیوم مفید باشد.
دانه های روغنی که در این مطلب به آن ها اشاره کردیم سرشار از کلسیم می باشند که خود باعث تقویت و افزایش استحکام استخوان ها می شود.
ماهی‌ها و غذاهای دریایی
برخی از ماهی ها دارای امگا 3 هستند برخلاف آن دسته از مواد غذایی که امگا 6 دارند دارای خواص ضد التهابی می باشند.
آن دسته از مواد غذایی که دارای امگا 6 می باشند متاسفانه زمینه ساز التهاب در بدن می باشند.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید اسکیموها جزء افرادی هستند که میزان بسیار بالایی امگا 3 مصرف می کنند و از آنجایی که مواد غذایی همچون ماهی قزل آلا که دارای امگا 3 می باشد اسید چرب بسیاری در خود دارند و همین موضوع باعث بهبود حرکت مفصل ها و سلامت آن ها می باشد
پروتئین‌های گیاهی
پنیر سویا، تمپه سویا جزو منابع غذایی پروتئین‌های گیاهی می باشد. تمپه نیز یکی از محصولات غذایی تهیه شده از دانه‌های سویای تخمیر شده با قارچ می باشد. گوشت قرمز یکی دیگر از مواد غذایی می باشد که دارای پروتئین و امگا 6 بسیار بالایی می باشد و مصرف بیش از اندازه آن می تواند برای شما خطر ابتلا به روماتیسم را دربر داشته باشد.
ناگفته نماند آن دسته از افرادی که به بیماری روماتیسم مفصلی مبتلا می باشند میزان امگا 6 بسیار بالاتر از امگا 3 را در سیستم بدنی خود دارند بنابراین باید میزان بیش از اندازه امگا 6 کنترل شده و آن را کاهش دهند
ادویه جات
شاید این موضوع را ندانید که ادویه جات و سبزیجات مواد غذایی هیتند که منبع واقعی و با ارزش آنتی اکسیدان می باشند.
ترکیب شدن ادویه جات با مواد غذایی می تواند در روند بیماری بسیار تاثیر گذار باشد. مطلب شگفت انگیزی که توجه ما را هم به خود جلب کرده است این است که میزان یک قاشق غذاخوری دارچین می تواند به میزان یک لیوان آب انگور تولید آنتی اکسیدان کند.
زردچوبه نیز یکی دیگر از ادویه‌های پرخاصیت است که از خواص و قدرت آنتی اکسیدانی بسیار بالایی برخوردار است.
سبزیجات
آخرین دسته از مواد غذایی ضد روماتیسم مفصلی سبزیجات می باشد. سبزیجاتی از قبیل: کاسنی فرنگی، تره فرنگی، فلفل دلمه ای، کدو حلوایی، بادمجان، کدو، هویج، تربچه، گوجه فرنگی و … همگی دارای خواص آنتی اکسیدانی بسیار بالایی می باشند که برای مقابله با روماتیسم لازم و ضروری هستند.
فراموش نکنید که برای درمان روماتسم سبزیجات نقش بسیار پررنگی را دارند و در دسته مواد غذایی می باشند که دارای آنتی اکسیدان بالا و در عین حال کم کالری می باشند.