خیلی‌ها وقتی حرف از درد قاعدگی یا علائم پیش از آن سخن به میان می‌آید؛ بی‌قراری بانوان مبتلا به این مشکل را باور نمی‌کنند و آن را امری پیش پاافتاده و نشان‌دهنده ضعف آنها می‌دانند. اما تحقیقات نشان می‌دهد که میزان دردی که بیش از نیمی از افراد در این مواقع تحمل می‌کنند؛ بسیار شدید است. البته برای همه افراد در همه دوره‌های قاعدگیشان این اتفاق نمی‌افتد. بعضی‌ها هر چند دوره یک‌بار دچار درد‌های شدید می‌شوند.
اما دلیل به وجود آمدن این درد چیست؟ آیا درمان خاصی برای بهبود این حالت وجود دارد؟ با برانکارد همراه باشید تا به بررسی علل و درمان‌های عادت ماهیانه دردناک بپردازیم:
1- دیسمنوره:
وقتی می‌گوییم کسی دچار دیسمنوره شده است که درد قاعدگی او از حد عادی بیشتر باشد؛ تا حدی که فرد قادر به انجام کار‌های روزمره و عادی خود نباشد. دیسمنوره یا همان قاعدگی دردناک، دو نوع دارد: دیسمنوره اولیه و دیسمنوره ثانویه.
در حالت اولیه، بیماری جسمی وجود ندارد و این قاعدگی دردناک، نشان‌دهنده مشکل خاصی در سلامتی شما نیست. اگر درد شما به خاطر دیسمنوره اولیه باشد؛ بین 6 ماه تا یک سال پس از شروع اولین پریود شما خودش را نشان می‌دهد. این درد عجیب و غریبی که هنگام قاعدگی به سراغتان می‌آید؛ به خاطر هورمونیست که در رحمتان ترشح می‌شود. هورمون پروستاگلاندین، عامل اصلی درد شکمتان است. به همین خاطر قرص‌هایی که بتوانند ترشح این هورمون را متوقف کنند؛ به کاهش درد در هنگام عادت ماهیانه کمک خواهند کرد.
دیسمنوره نوع اول معمولا قبل از رسیدن به 20 سالگی خودش را نشان می‌دهد و با افزایش سن کم می‌شود. اگر سابقه پریود دردناک در مادر و یا خواهرتان وجود دارد؛ احتمال بروز دیسمنوره نوع اول در شما افزایش می‌یابد. البته مشکل شما احتمالا فقط درد‌های شکمی و زیر شکمی نیست. اسهال، استفراغ، خستگی شدید، بی‌اشتهایی و یا تمایل شدید به خوردن غذا، تحریک پذیری و سردرد هم از نشانه‌هایی هستند که ممکن است در هنگام قاعدگی به سراغتان بیایند. دیسمنوره معمولا از چند روز پیش از آغاز قاعدگی آغاز می‌شود و اوج درد، در روز اول عادت ماهیانه رخ می‌دهد. این درد در روز‌های بعدی، به مرور کمتر و کمتر می‌شود.
2- دیسمنوره ثانویه:
دیسمنوره نوع دوم یا ثانویه، معمولا بعد از بیست سالگی رخ می‌دهد؛ اگرچه می‌تواند قبل از آن هم اتفاق بیفتد. این نوع از قاعدگی دردناک، معمولا به خاطر مشکلات و بیماری‌های رحمی ایجاد می‌شود. پزشک مربوطه باید برای تشخیص نوع اول یا نوع دوم بودن این بیماری، از وسایل تشخیصی مثل سونوگرافی، معاینات کامل لگنی و آزمایشات کمک بگیرد. اما با این‌حال ممکن است باز هم در تشخیص این دو مورد اشتباه شود. بنابراین بهتر است در انتخاب پزشک معالجتان دقت کافی به خرج دهید.
3- عوامل ایجاد دیسمنوره ثانویه:
همان‌طور که پیشتر اشاره کردیم؛ دیسمنوره ثانویه به علت مشکلات و بیماری‌های رحمی و لگنی رخ می‌دهد. شایع‌ترین بیماری‌های ایجاد کننده دیسمنوره عبارتند از:
3-1- آندومتریوز:
آندومتریوز به معنی رشد بافت داخلی رحم در جایی بیرون از رحم است. یعنی بافت داخلی رحم به‌جای خود رحم اغلب در تخمدان‌ها، مثانه، لوله فالوپ و… رشد می‌کند. این امر باعث می‌شود در دوره‌های ماهانه درد‌های شدید و غیر‌قابل تحملی در ناحیه رحم و شکم برای فرد ایجاد شود. درمان این بیماری، جراحی است.
3-2- آدونومیوز:
آدونومیوز هم تا حدی شبیه به آندومتریوز است؛ یعنی بافت داخلی رحم در جایی غیر از محل صحیح خود رشد می‌کند. اما با این تفاوت که این بافت به‌جای خارج از رحم، در اعماق عضلات خارجی رحم رشد می‌کند. در صورت وجود بیماری آدونومیوز، رحم مثل یک ماهیچه کبود می‌شود که درد‌های شدیدی را در هنگام پریود به فرد تحمیل می‌کند.
3-3- فیبروئید رحمی:
بیش از سه‌چهارم زنان از فیبروئید رحمی رنج می‌برند. اما در بیشتر این افراد فیبروئید‌های رحمی بسیار کوچک و در حد میلی‌متر هستند. به همین خاطر مشکلی برای افراد به وحود نمی‌آید. اما اگر سایز این فیبروئید‌ها زیاد شود؛ مشکلات عمده‌ای برای بانوان به وجود می‌آید. یکی از این مشکلات هم قاعدگی دردناک یا دیسمنوره ثانویه است.
3-4- I.U.D:
دیسمنوره ثانویه در همه افرادی که آیودی گذاری کرده‌اند رخ نمی‌دهد. اما در برخی از افراد این اتفاق می‌افتد. البته معمولا پس از چندین دوره ماهانه، علائم دیسمنوره کاهش می‌یابد.
درمان درد قاعدگی:
بسته به اینکه درد قاعدگی شما ناشی از چه عواملی است؛ روش درمان انتخابی متفاوت است. اگر به دیسمنوره ثانویه دچار هستید؛ بهترین روش این است که به دنبال حل مشکلات و بیماری‌های به وجودآورنده باشید. اما اگر دچار دیسمنوره نوع اول می‌باشید؛ خوردن قرص‌های ضد بارداری به جلوگیری از ترشح هورمون پروگلاندین کمک کرده و از درد جلوگیری می‌کند.
نداشتن استرس، تغذیه مناسب و استفاده از کمپرس گرم، در تخفیف علائم دیسمنوره و درد قاعدگی، اثرات فراوانی دارد.
.
منبع:گروه تحقیق و توسعه برانکارد