ای دی اچ دی چیست؟
اختلال بیش فعالی کمبود توجه یا به اختصار ای دی اچ دی، یک اختلال پیچیده‌ی عصبی است که می‌تواند به طور خاص بر فرآیند تحصیلی کودکان و همینطور بر روابط اجتماعی آنان تاثیر منفی داشته باشد. علائم ای دی اچ دی بسیار متنوع است و گاهی تشخیص آن‌ها بسیار سخت می‌باشد. خیلی از علائم ای دی اچ دی مسائلی است که هر کودکی باید آن را تجربه کند و همین موضوع تشخیص این اختلال را سخت می‌کند. به همین علت برای تشخیص صحیح شاخص‌های این اختلال کودکان باید حتما توسط روانشناسان و روانپزشکان متخصص کودکان بررسی شوند. تشخیص این اختلال باید تا سن ۷ سالگی صورت گیرد، اما متاسفانه اغلب تا شروع دوران نوجوانی به تعویق می‌افتد. حتی ممکن است تشخیص تا انتهای دوره نوجوانی رخ ندهد که می‌تواند منجر به مشکلات بسیاری در زندگی فردی و اجتماعی گردد. در این مقاله تلاش می‌کنیم تا با بیان علائم این اختلال در بزرگسالان و کودکان شما را با ای دی اچ دی آشنا کنیم.
اختلال نقص توجه و بیش-فعالی (ADHD) الگویی از مشکلات است که معمولا در کودکی ایجاد می شوند. والدین و معلّم ها متوجه می شوند که کودک:
- بیش از حد معمول فعالیت و تحرک دارد.
- دائم حواسش پرت می شود. نمیتواند حتی برای مدت کوتاهی مشغول یک کار ثابت باشد.
- تکانشی است یعنی بدون فکر و ناگهانی دست به کاری می زند.
تمرکز کردن برایش خیلی سخت و دشوار است.
بسیاری از ما حداقل برخی از علائم بالا را در خود داریم ولی دچار اختلال نقص توجه و بیش فعالی نیستیم. زمانی می توان گفت فردی به ADHD مبتلاست که علائم بالا ارتباطش با سایر افراد یا وضعیت شغلی یا تحصیلی اش را دچار مشکل کند.
با گذشت زمان چه اتفاقی می افتد؟
این اختلال با افزایش سن بهتر میشود ولی ممکن است در بزرگسالی هم ادامه پیدا کند. در این صورت معمولا بیش فعالی تخفیف پیدا می کند ولی رفتارهای تکانشی، ضعف تمرکز و ریسک پذیری ممکن است بدتر شوند. این مسائل ممکن است با یادگیری، کار و نحوه ارتباط فرد با دیگران تداخل پیدا کنند. افسردگی، اضطراب، اعتماد به نفس پایین و سوءمصرف مواد در بزرگسالان مبتلا به ADHD شایع است.
علائم اختلال ای دی اچ دی چیست؟
-
رفتار خود متمرکز
فرد با وجود رسیدن به سن توانایی درک مسائل دیگران، در توان درک کرد مشکلات و واقعیت‌های زندگی دیگر افراد ناموفق است. این نشانه ممکن است باعث شود تا فرد خودخواه و خودرای به نظر برسد. این نشانه خود ریشه‌ی علامت بعدی یعنی «عدم رعایت نوبت» می‌باشد.
-
عدم رعایت نوبت
فرد توانایی صبر کردن برای رسیدن نوبت به او؛ در بیان و یا انجام کار، را ندارد. این افراد بدون توجه به اینکه دیگران در حال صحبت کردن یا انجام کارها هستند در مباحث وارد می‌شوند و صحبت سایرین را قطع می‌کنند.
-
آشفتگی احساسی
برای فردی که دچار ای دی اچ دی باشد، کنترل و حفظ احساسات خود بسیار کار دشواری است. افراد نمی‌توانند زمان و مکان مناسب را برای ابراز احساسات تشخیص دهند. به همین دلیل این افراد گاهی اوقات تا میان‌سالی در آشفتگی عاطفی و احساسی به سر می‌برند.
-
بی‌قراری
کودکانی که دچار ای دی اچ دی باشند نمی‌توانند در مکانی ثابت و به طور خاص در حالت نشسته قرار بگیرند. این افراد در دوران تحصیل به علت بی‌قراری، برای نشستن در کلاس ناراحتی زیادی را متحمل می‌شوند. این بی قراری باعث میشود تا گاهی کودکان دچار به اختلال، فرآیند تحصیل را مانند یک جهنم واقعی تصور کنند.
-
کارهای ناتمام
افراد مبتلا به ای دی اچ دی تمایل انجام به کارهای گوناگونی دارند، این باعث میشود تا فرد پس از شروع یک کار، احساس کند که به کار دیگری تمایل دارد و کار قبلی را ناتمام رها کند. این موضوع خود از عوامل اصلی ناتمام گذاشتن تکالیف کودکان مبتلا به ای دی اچ دی می‌باشد.
-
عدم تمرکز
یکی از مشکلات اصلی افراد مبتلا به ای دی اچ دی، عدم تمرکز شدید است. این عدم تمرکز در افراد مختلف با توجه به سطح اختلال داری قوت و ضعف است. بهترین مصداق برای نشان دادن این موضوع، تفاوت در شنیدن و فهمیدن در این افراد است. ممکن است آنان جواب شما را در مکالمه‌ای بدهند اما بعدا بگویند که از شما سخنی نشنیده‌اند، این یک واقعیت است که این گاهی صرفا می‌شنوند.
-
ناراضی از چارچوب
کودکان دچار به اختلال ای دی اچ دی در قبال چارچوب‌ها و قوانین سختگیرانه واکنش خوبی ندارند. حتی ممکن است برای به چالش کشیدن قوانین و چارچوب‌ها، آن‌ها را زیر پا بگذارند. متاسفانه این مساله اغلب در کشور‌هایی که آموزشی سنتی را پیاده‌سازی می‌کنند، بسیار مشاهده میشود.
-
فراموش‌کاری
از نشانه‌های بارز ای دی اچ دی، وجود فراموش کاری در فرد است. حرف‌ها و صحبت‌ها را به فراموشی می‌سپارد. از خوش قولی میان اطرافیان برخوردار نیست. وسایل خود را در مکان‌های گوناگون جا می‌گذارد. کودکانی که دچار این اختلال باشند همواره وسائل خود را به شکل پی در پی در مدرسه گم می‌کنند.