در اورولوژی، سوند یا کاتتر فولی (به نام فردریک فولی که در سال ۱۹۲۹ طراحی اولیه و اصلی را انجام داد) یک لوله انعطاف‌پذیر است که توسط پزشک از طریق مجرای ادرار برای تخلیه ادرار به مثانه فرستاده می‌شود. اگر فرد به هر دلیلی توانایی تخلیه و دفع ادرار را نداشته باشد از سوند فولی که لوله باریکی است و وارد دستگاه ادراری می‌شود، استفاده می‌کند. سوند فولی لاتکس دو راه سوپا توسط شرکت سوپا، اولین تولیدکننده لوازم یک‌بار مصرف پزشکی در ایران، تولید می‌شود.

سوند فولی وسیله خارج‌کننده محتویات مثانه به مدت طولانی است و به وسیله پر کردن بالنی که در انتهای آن قرار دارد در مثانه فیکس می‌شود. این محصول دارای دو مجرا، یک راه برای خروج ادرار و یک راه برای بالون است. نوک مخروطی سوند قرارگیری در مثانه را راحت‌تر کرده است. این محصول از لاتکس با کیفیت ساخته شده و روکشی از جنس سیلیکون دارد تا واکنش آلرژیک را کاهش دهد. سوند فولی شفاف است تا بتوان وجود خون در آن را مشاهده و مشکل را برطرف کرد.

موارد استفاده از سوند فولی

• عدم توانایی تخلیه ادرار
• منقطع شدن ادرار
• بعد از عمل جراحی
• جهت جمع‌آوری نمونه ادرار استریل بیمار
• اختلالات عصب مثانه
• عدم کنترل ادرار به دلایل مختلف مانند ناتوانایی جسمی یا زوال عقل
• جهت کنترل دقیق خروجی ادرار
• تخلیه مثانه قبل از انجام آزمایشی خاص یا عمل جراحی
• بیمارانی که برای جراحی یا سایر مراقبت‌های پزشک تحت بیهوشی یا آرام‌بخش هستند.
• بیماران و افراد در کما
• اندازه‌گیری میزان باقی‌مانده ادرار در مثانه بعد از عمل دفع

عوارض و مشکلات استفاده از سوند فولی

• امکان پاره شدن و آسیب دیدن بالون در زمان قرارگیری سوند وجود دارد و در این صورت باید جایگزین شود.
• ممکن است بالون تعبیه شده در انتهای لوله بعد از قرارگیری در مثانه باد نشود و در این صورت باید دور انداخته شود.
• پرستار باید قرارگیری صحیح و درست سوند و کیسه و همچنین انسداد جریان ادرار در لوله سوند را چک کند. در صورت مسدود شدن مجرای ادرار باید سوند یا کاتتر تعویض شود.
• در صورت مشاهده خون در ادرار باید به پزشک اطلاع داده شود.
• عملیات سوند گذاری ممکن است باعث وارد شدن عفونت به مثانه شود.
• ممکن است سوند در حالی که بالون هنوز باد کرده است بیرون کشیده شود که می‌تواند منجر به عوارض شدید و حتی مرگ شود.

به طور کلی از سوند فولی تنها در صورت نیاز باید استفاده کرد زیرا استفاده مداوم و زیاد از آن خطر عفونت ادراری و سایر عوارض جانبی را افزایش می‌دهد.

اندازه و سایز سوند فولی لاتکس

این محصول در اندازه و سایز‌های مختلفی تولید می‌شود در نتیجه در هنگام تهیه آن باید به سایز آن توجه کرد. هر سایز رنگ مخصوص به خود را دارد. اندازه سوند با واحد فرنچ (یک F برابر با ۰/۳۳ میلی‌متر) شرح داده می‌شود. طول سوند مورد استفاده برای کودکان ۲۷۰ میلی‌متر در اندازه‌های ۶، ۸ و ۱۰ گیج و سوند استاندارد با طول ۴۰۰ میلی‌لیتر در اندازه‌های ۱۲، ۱۴، ۱۶، ۱۸، ۲۰، ۲۲، ۲۴ و ۲۶ می‌باشد.

راهنمای مصرف

• استفاده از این محصول توسط یک فرد متخصص انجام می‌گیرد.
• اول نواحی پیشاب‌راه و اطراف آن را کاملا ضدعفونی و استریل نمایید.
• قسمت انتهایی سوند با به ماده بی‌حس‌کننده و لوبریکانت آغشته کنید و از طریق پیشاب‌راه وارد مثانه کنید.
• از طریق دریچه کناری سوند مقداری آب مقطر وارد بالن نمایید. بالن در فضای داخل مثانه پر شده و مانع از حرکت سوند خواهد شد.
• انتهای سوند را به یک کیسه ادرار وصل کنید.

نکات

•  سوند لاتکسی حداکثر تا ۷ روز قابل استفاده است.
•  جایگذاری سوند باید تحت شرایط کاملا استریل انجام شود.
•  در صورتی که سوند آلوده شد، آن را دور بیندازید.
•  پس از مصرف از بین برده شود.
•  در صورت آسیب دیدن بسته‌بندی مورد استفاده قرار نگیرد.